Dom Bougre en het beeld van de kartuizer monnik in de achttiende-eeuwse Nederlanden | Amsterdam University Press Journals Online
2004
Volume 53 Number 1
  • ISSN: 2589-4617
  • E-ISSN: 2667-2081

Abstract

Abstract

The philosophical-pornographic novel (1740) is a fictitious autobiography by a charterhouse’s porter about the years preceding his joining of the order. The author criticizes the hypocrisy of the regular priests, who do not at all abstain from sex while at the same time disputing the opinion that sexuality was not wanted by God. In the opinion of the charterhouse’s porter, it is rather chastity that corrupts nature as He created it. The book became widely known among refined, libertine readers in the eighteenth-century Dutch Republic. In the same period, Jacob Campo Weyerman published a number of fierce diatribes on the same theme, i.e. against the hypocrite dealing of monks with their own pretended ideals on chastity. This article analyzes ’s storyline in conjunction with Weyerman’s statements on the carthusians in order to formulate assertions on the ways in which the order was perceived in the years around 1740. The contemporary debates on jansenism constitute a formative contextual theme.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/DAE2021.007.THIS
2021-01-01
2024-04-19
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/25894617/53/1/DAE2021.007.THIS.html?itemId=/content/journals/10.5117/DAE2021.007.THIS&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Adloff, Joseph, ‘Luxure’, in: Dictionnaire de Théologie Catholique IX (Parijs1926) k. 1339-1356.
    [Google Scholar]
  2. Boussuge, Emmanuel, ‘Histoire de la première édition de Dom Bougre (1741)’, Dix-huitième Siècle49 (2017) 393-416.
    [Google Scholar]
  3. Boussuge, Emmanuel, FrançoiseLaunay en AlainMothu, ‘Le dossier Dom Bougre’, La Lettre Clandestine25 (2017) 201-330.
    [Google Scholar]
  4. Boyerd’Argens, Thérèse philosophe, in: Romanciers libertins, I, 869-970.
    [Google Scholar]
  5. Catalogue général des livres (…) qui se trouvent chez De Tune (…) (Den Haag1785).
    [Google Scholar]
  6. Clerval, Alain, ‘Histoire de Dom B***. Notice’, in: Romanciers libertins1112-1120.
    [Google Scholar]
  7. Darnton, Robert, The Forbidden Best-Sellers of Pre-Revolutionary France (New York-Londen1995).
    [Google Scholar]
  8. Darnton, Robert, The Corpus of Clandestine Literature in France, 1769-1789 (New York-Londen1995).
    [Google Scholar]
  9. Duflo, Colas, ‘Nature et morale dans Le portier des chartreux’, Dix-huitième siècle49 (2017) 439-452.
    [Google Scholar]
  10. Friedrich, Markus, Die Jesuiten. Aufstieg, Niedergang, Neubeginn (München2016).
    [Google Scholar]
  11. Fuchs, Jac, ‘Weyermans kartuizer: een jezuïet in vermomming. JacobCampo Weyerman, WilliamJohnson en OwenFeltham’, Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman32 (2009) 112-116.
    [Google Scholar]
  12. Grauwe, Jan de en FrancisTimmermans, Prosopographia cartusiana belgica renovata (1314-1796) II. Analecta Cartusiana CLIV (Salzburg1999).
    [Google Scholar]
  13. Groenenboom-Draai, Elly, De Rotterdamse Woelreus. De Rotterdamsche Hermes (1720-’21). Cultuurhistorische verkenningen in een achttiende-eeuwse periodiek.Atlantis VIII (Amsterdam-Atlanta1994).
    [Google Scholar]
  14. Hagen, Edwina, ‘Een min of meer doodlijken haat’. Antipapisme en cultureel natiebesef in Nederland rond 1800 (Nijmegen2008).
    [Google Scholar]
  15. Hanou, André, ‘De historie des pausdoms: Weyerman en het Vaticaan’, Literatuur2 (1985) 88-94.
    [Google Scholar]
  16. Hanou, André, ‘De mondaine verrekijker van een kluizenaar. De Doorzichtige heremyt (1728-1729) van Jacob Campo Weyerman’, Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman37 (2014) 145-158.
    [Google Scholar]
  17. Histoire de Dom B… portier des chartreux. Ecrite par lui-même (Rome [gefing.] [1741]).
    [Google Scholar]
  18. Histoire de dom B… portier des chartreux écrite par lui-même. La Bibliothèque Privée. Pascal Pia ed. (Parijs1969).
    [Google Scholar]
  19. Hoogma, Riet, ‘Peter de Grote en de Russen in het werk van Jacob Campo Weyerman’, Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman23 (2000) 36-42.
    [Google Scholar]
  20. Israel, Jonathan I., Radical Enlightenment. Philosophy and the Making of Modernity 1650-1750 (Oxford2001).
    [Google Scholar]
  21. Japin, Arthur, Een schitterend gebrek (24e dr.; Amsterdam-Antwerpen2006).
    [Google Scholar]
  22. Janus(1787).
    [Google Scholar]
  23. Kleef, B.A. van, ‘De kartuizers in Holland’, De Oud-Katholiek72 (1956) 3-34.
    [Google Scholar]
  24. Kossmann, E.F., De boekhandel te ’s-Gravenhage tot het eind van de 18de eeuw.Bijdragen tot de Geschiedenis van den Nederlandschen Boekhandel XIII (Den Haag1937).
    [Google Scholar]
  25. Leemans, Inger, ‘Lieve wellust! Erotica in de achttiende eeuw’, Spiegel der Letteren46 (2004) 299-314.
    [Google Scholar]
  26. Leemans, Inger en Gert-Jan, Johannes, Worm en donder. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1700-1800: de Republiek. Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur (Amsterdam2013).
    [Google Scholar]
  27. Marechal, Gérardine, ‘Jacob, Pieter en Jan’, Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman13 (1990) 24-28.
    [Google Scholar]
  28. Marechal, Gérardine, ‘Erotica bij Weyerman’, Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman14 (1991) 7-9.
    [Google Scholar]
  29. Molvarec, Stephen J., ‘Vox clamantis in deserto. The development of carthusian relations with society in the High Middle Ages’, in: Stephen J.Molvarec en TomGaens eds., A fish out of water? From contemplative solitude to carthusian involvement in pastoral care and reform activity.Studia Cartusiana II (Leuven2013).
    [Google Scholar]
  30. Polman, P. ed., Romeinse bronnen voor de kerkelijke toestand der Nederlanden onder de apostolische vicarissen 1592-1727 IV 1706-1727.Rijks Geschiedkundige Publicatiën. Grote Serie XCVII (Den Haag1955).
    [Google Scholar]
  31. Polman, P., Katholiek Nederland in de achttiende eeuw I De Hollandse Zending 1700-1727 (Hilversum1968),
    [Google Scholar]
  32. Romanciers libertins du XVIIIe siècle I. Bibliothèque de la Pléiade (Parijs2016).
    [Google Scholar]
  33. Saalmink, Louis G., ‘De weelde in Nederland, of een bibliotheek voor elegante heertjes’, De Boekenwereld17 (2000-2001) 110-122.
    [Google Scholar]
  34. Sande, A.W.F.M. van de, ‘Decadente monniken en nonnen. Aard en functie van een antipapistisch motief (ca. 1500-1853)’, in: MaritMonteiro, GerardRooijakkers en JoostRosendaal eds., De dynamiek van religie en cultuur; geschiedenis van het Nederlands katholicisme (Kampen1993).
    [Google Scholar]
  35. Thissen, Peter, Cel en wereld. Kartuizers en boeken in Roermond (1376-1783).Studia Cartusiana III. Miscellanea Neerlandica XLII (Leuven2014).
    [Google Scholar]
  36. Trousson, Raymond, ‘Introduction [bijThérèse philosophe]’, in: Romans libertins du XVIIIe siècle (Parijs1993) 559-573.
    [Google Scholar]
  37. Vet, J.J.V.M. de, ‘Weyerman en zijn kartuizer’, Documentatieblad Werkgroep 18de Eeuw14 (1982) 179-208.
    [Google Scholar]
  38. Vet, J.J.V.M. de, ‘Over Weyermans Historie des pausdoms: een verkenning vanuit voorgeborchten’, in: Het verlokkend ooft. Proeven over Jacob Campo Weyerman (Amsterdam1985) 101-131.
    [Google Scholar]
  39. Wald Lasowski, Patrick, ‘Préface’, in: Romanciers libertins, ix-lx.
    [Google Scholar]
  40. Wald Lasowski, Patrick, ‘Sexe spectaculaire’, Dix-huitième siècle49 (2017) 481-488.
    [Google Scholar]
  41. Weyerman, Jacob Campo, De historie des pausdoms. Of een verhaal van de dwaalingen en bygeloovigheden, dewelke van tyd tot tyd zyn ingesloopen in de kerk (…) I (Amsterdam1725).
    [Google Scholar]
  42. Weyerman, Jacob Campo, Eenige scherpe aenmerkingen over de Historie des pausdoms, opgestelt by een karthuyzer monnik, en in een brief overgeschikt aan den autheur (…); en deszelfs andwoort; verzelt door godgeleerde en zeedekundige betrachtingen (…) (Amsterdam1734).
    [Google Scholar]
  43. Weyerman, Jacob Campo, Piet fopt Jan en Jan fopt Piet (…) (z.p. 1737).
    [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/DAE2021.007.THIS
Loading
/content/journals/10.5117/DAE2021.007.THIS
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error