French Tyranny at School | Amsterdam University Press Journals Online
2004
Volume 29 Number 1
  • ISSN: 1381-0065
  • E-ISSN: 2772-7726

Abstract

Abstract

In 1674, the Amsterdam publisher Jan Claesz ten Hoorn printed a new schoolbook, the (New Mirror of Youth, or French Tyranny). The work, based on a chronicle of the recent ‘Disaster Year’ (1672), during which the Dutch Republic was invaded and nearly overrun by a French-led coalition, provided a concise but highly graphic and violent history of these turbulent events for the Dutch youth. The became a run-away success, and was one of the most popular Dutch schoolbooks of the late seventeenth and eighteenth centuries. This article provides a comprehensive overview of the production, content, circulation, use and legacy of the , and situates the book in the broader context of the political, literary and pedagogical culture of the Dutch Republic. Based on a detailed bibliographical reconstruction, this article also includes an appendix listing the fifty-two editions that appeared between 1674 and 1780.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/JNB2022.004.WEDU
2022-09-01
2024-03-29
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/13810065/29/1/JNB2022.004.WEDU.html?itemId=/content/journals/10.5117/JNB2022.004.WEDU&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Amsterdamsche Dingsdaegse Courant, no. 35, 28August1674.
    [Google Scholar]
  2. Amsterdamsche Saterdaeghse Courant, no. 22, 2June1674.
    [Google Scholar]
  3. Amsterdamsche Saturdaeghse Courant, no. 26, 30June1674.
    [Google Scholar]
  4. Amsterdamse Donder-daghsche Courant, no. 36, 6September1674.
    [Google Scholar]
  5. Amsterdamse Donder-daghsche Courant, no. 44, 1November1674.
    [Google Scholar]
  6. Amsterdamse Saturdaghse Courant, no. 39, 29September1674.
    [Google Scholar]
  7. Baggerman, Arianne, RudolfDekker, Kind van de toekomst. De wondere wereld van Otto van Eck (1780-1798). Amsterdam, Wereldbibliotheek, 2005.
    [Google Scholar]
  8. Bekkering, Harry, et al. (eds.), De hele Bibelebontseberg. De geschiedenis van het kinderboek in Nederland en Vlaanderen van de Middeleeuwen tot heden. Amsterdam: Querido, 1989.
    [Google Scholar]
  9. Boekholt, P.Th.F.M., E.P.de Booy, Geschiedenis van de school in Nederland. Assen: Van Gorcum, 1987.
    [Google Scholar]
  10. Boekverkooping liquidatie Firma R.W.P. De Vries. Amsterdam: Hertzberger & Houthakker, 1934.
    [Google Scholar]
  11. Boerma, Nico, et al., Kinderprenten, Volksprenten, Centsprenten, Schoolprenten: Populaire grafiek in de Nederlanden, 1650-1950. Nijmegen: Vantilt, 2014.
    [Google Scholar]
  12. Booy, E.P. de, Weldaet der scholen. Het plattelandsonderwijs in de provincie Utrecht van 1580 tot het begin der 19de eeuw. Utrecht: Stichtse Historische Reeks, 1977.
    [Google Scholar]
  13. Breen, J.C., ‘Gereformeerde populaire historiographie in de 17de en 18de eeuw’, in: Tijdschrift voor Geschiedenis37 (1922), 254-273.
    [Google Scholar]
  14. Brink, Jan ten, Nieuwe Fransche Tiranny. Amsterdam: Johannes van der Hey, 1814.
    [Google Scholar]
  15. Brink, Kees van den, ‘Spiegels van Vaderlandsliefde. Nationalisme in het geschiedenisonderwijs in de Nederlanden in de zeventiende eeuw’. BA thesis, University of Utrecht, 2017.
    [Google Scholar]
  16. Buijnsters, P.J., LeontineBuijnsters-Smets, Bibliografie van Nederlandse school- en kinderboeken, 1700-1800. Zwolle: Waanders, 1997.
    [Google Scholar]
  17. Carnelos, Laura, ElisaMarazzi, ‘Children and Cheap Print from a Transnational Perspective’, in: Quaerendo51 (2021), 189-215.
    [Google Scholar]
  18. Catalogue de la bibliothèque précieuse des collections de A.J. Nijland. Amsterdam/Den Haag: De Vries and Nijhoff, 1913.
    [Google Scholar]
  19. Catalogus eener belangrijke verzameling kinderboeken, kinderspelen en kinderprenten. Utrecht: G. van Rijn, 1883.
    [Google Scholar]
  20. Catalogus van een extra fraaye en uitmuntende verzameling boeken. Amsterdam: Jan Willem Smit, [1785].
    [Google Scholar]
  21. Cheek, Richard, Playing Soldier. The Books and Toys that Prepared Children for War, 1871-1918. New York: Grolier Club, 2018.
    [Google Scholar]
  22. Cillessen, Wolfgang, ‘Der Spiegel der jeugd . Ein kinderbuch als Medium der Geschichtserinnerung in den Niederlanden (1614-1813)’, in: HansPeterse (eds.), Süss scheint der Krieg den Unerfahrenen. Göttingen: V&R Unipress, 2006, 51-134.
    [Google Scholar]
  23. Clercq, E. de, ‘De taak der vrouw in zake kinderlectuur en kinderbibliotheken’, in: C.M.Werker-Beaujon, et al. (eds.), De vrouw, de vrouwenbeweging en het vrouwenvraagstuk. Amsterdam: Elsevier, 1914, 106-107.
    [Google Scholar]
  24. Daalder, D.L., Wormcruyt met suycker. Amsterdam: De Arbeiderspers, 1950.
    [Google Scholar]
  25. De Spiegel der Jeugd of Nieuwe Fransche Tiranny. Amsterdam: P. van Leeuwen, 1793.
    [Google Scholar]
  26. Der Tiranny der Jacobynsche Factie in Frankryk. S.l.: for the author, 1793.
    [Google Scholar]
  27. Dietz, Feike, Lettering Young Readers in the Dutch Enlightenment: Literacy, Agency and Progress in Eighteenth-Century Children’s Books. London: Palgrave Macmillan, 2021.
    [Google Scholar]
  28. Drees, Marijke Meijer, Andere landen, andere mensen. De beeldvorming van Holland versus Spanje en Engeland omstreeks 1650. Den Haag: Sdu, 1997.
    [Google Scholar]
  29. Duijnen, Michel van, A Violent Imagination: Printed Images of Violence in the Dutch Republic, 1650-1700. PhD thesis, Vrije Universiteit Amsterdam, 2019.
    [Google Scholar]
  30. Eeghen, I.H. van, De Amsterdamse Boekhandel, 1680-1725. 5 vols., Amsterdam: Scheltema & Holkema, 1960-1978.
    [Google Scholar]
  31. Effen, Justus van, De Hollandsche Spectator. Aflevering 61-105: 26 mei 1732 – 27 oktober 1732, edited by W.R.D.van Oostrum. Leiden: Astraea, 1999.
    [Google Scholar]
  32. Engelsche Tieranny. Amsterdam: Hendrik Gartman, 1781; 2nd edition in 1782.
    [Google Scholar]
  33. Gebhard Jr., J.F., ‘Een Dagboek uit het “Rampjaar” 1672’, in: Bijdragen en Mededelingen van het Historisch Genootschap, gevestigd te Utrecht8 (1885), 45-116.
    [Google Scholar]
  34. Goinga, Hannie van, Alom te bekomen: veranderingen in de boekdistributie in de Republiek 1720-1800. Amsterdam: De Buitenkant, 1999.
    [Google Scholar]
  35. Haks, Donald, Vaderland en Vrede: Publiciteit over de Nederlandse Republiek in oorlog, 1672-1713. Hilversum: Verloren, 2013.
    [Google Scholar]
  36. Hartog, Jan, De Patriotten en Oranje van 1747-1787. Amsterdam: G.L. Funke, 1882.
    [Google Scholar]
  37. Hooghe, Romeyn de, Spiegel der Fransse Tyranny. S.l.: s.n., 1673 (Rijksmuseum, Amsterdam: RP-P-OB-77.183).
    [Google Scholar]
  38. Jagersma, Rindert, JoannaRozendaal, ‘Female Book Ownership in the Eighteenth-Century Dutch Republic. The Book Collection of Paper-Cutting Artist Joanna Koerten (1650-1715)’, in: Quaerendo50 (2020), 109-140.
    [Google Scholar]
  39. Korsten, Frans-Willem, et al., ‘Imagineering, or what Images do to People: Violence and the Spectacular in the Seventeenth-Century Dutch Republic’, in: Cultural History10 (2021), 1-30.
    [Google Scholar]
  40. Lennep, F.J.E. van, ‘Amsterdammers in ’s-Graveland’, in: Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum51 (1959), 93-169.
    [Google Scholar]
  41. Modderman, J.F.A., Bodegraven in 1672. Woerden: Stichting Stichts-Hollandse Bijdragen, 1972.
    [Google Scholar]
  42. Munt, Annette, ‘The Impact of the Rampjaar on Dutch Golden Age Culture’, in: Dutch Crossing21 (1997), 3-51.
    [Google Scholar]
  43. Nederlands Verquikking, of d’Ontwaekte Leeuw. Amsterdam: Jan Claesz ten Hoorn, 1673.
    [Google Scholar]
  44. Nederlandsche Letterkunde. Populaire Prozaschrijvers der XVIIe en XVIIIe eeuw. Amsterdam: Frederik Muller, 1893.
    [Google Scholar]
  45. Nierop, Henk van, The Life of Romeyn de Hooghe, 1645-1708: Prints, Pamphlets, and Politics in the Dutch Golden Age. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2018.
    [Google Scholar]
  46. Nieuwe bijdragen ter bevordering van het onderwijs en de opvoeding, voornamelijk met betrekking tot de lagere scholen in het Koningrijk der Nederlanden voor het jaar 1871. Den Haag: Van Cleef: 1871.
    [Google Scholar]
  47. Nieuwe Spiegel der Jeugd, of Britsche Tyranny. Harlingen: wed. Klaas Jansz de Vries, [1780].
    [Google Scholar]
  48. Nieuwe Spiegel der Jeugd of de Fransche Tyrannij in Nederland. Utrecht: J.J.H. Kemmer, 1870.
    [Google Scholar]
  49. Nieuwe Spiegel der Jeught, Of Fransche Tyrannye: Zijnde een kort verhael van den Oorspronck en Voort-ganck deses Oorloghs; Als mede de schrickelijcke en on-menschelijcke wreetheyt en grouwelen door de Fransen in Nederlant en elders bedreven. Amsterdam: Jacobus Bouman, 1680.
    [Google Scholar]
  50. Nimwegen, Olaf van, De Veertigjarige Oorlog, 1672-1712. Amsterdam: Prometheus, 2020.
    [Google Scholar]
  51. Ordre en reglement op de schoolen ten platten lande. Arnhem: weduwe Hendrik van Goor, 1744.
    [Google Scholar]
  52. Ordre waer nae alle school-meesters ende costers ten platten lande in den Gestichte van Utrecht, haer sullen hebben te reguleren. Geapprobeert by de Staten ‘slands van Utrecht den xxiiijen, martij 1676. Utrecht: Jacobus van Paddenburg, 1699.
    [Google Scholar]
  53. Pettegree, Andrew, Arthurder Weduwen, The Bookshop of the World. Making and Trading Books in the Dutch Golden Age. London: Yale University Press, 2019.
    [Google Scholar]
  54. Pollmann, Judith, Memory in Early Modern Europe, 1500-1800. Oxford: Oxford University Press, 2017.
    [Google Scholar]
  55. Pollmann, Judith, ‘The Cult and Memory of War and Violence’, in: HelmerJ. Helmers, GeertH. Janssen (eds.), The Cambridge Companion to the Dutch Golden Age. Cambridge: Cambridge University Press, 2018, 87-104.
    [Google Scholar]
  56. Pomes, H., Over Van Alphen’s Kindergedichtjes. Bijdrage tot de kennis van de opvoeding hier te lande in de achttiende eeuw. Rotterdam: W.L. & J. Brusse, 1908.
    [Google Scholar]
  57. Quintius, Johannes, Bodegraven en Swammerdam in brandt. Amsterdam: Jacob Benjamin, 1673.
    [Google Scholar]
  58. Reinders, Michiel, Printed Pandemonium: Popular Print and Politics in the Netherlands, 1650-72. Leiden: Brill, 2013.
    [Google Scholar]
  59. Schama, Simon, The Embarrassment of Riches: An interpretation of Dutch culture in the Golden Age. London: Collins, 1987.
    [Google Scholar]
  60. Schoolordre van de stad Zwolle, rakende hare Duitse schoolmeesteren. Zwolle: s.n., 02.09.1691.
    [Google Scholar]
  61. School-Reglement, Inde Steden, ende ten Platten Lande, inde Heerlijckheeden, ende Dorpen, staende onder de Generaliteyt. Den Haag: weduwe and erfgenamen Hillebrandt van Wouw, 1655.
    [Google Scholar]
  62. Schotel, Gilles Dionysius Jacobus, De illustre school te Dordrecht. Utrecht: Kemink en zoon, 1857.
    [Google Scholar]
  63. Sijs, Nicoline van der, Arthurder Weduwen (eds.), Franse Tirannie. Het Rampjaar 1672 op school. Zwolle: Waanders, 2022.
    [Google Scholar]
  64. Spieghel der Jeught, Ofte een kort verhael der voornaemste Tyrannije, ende Barbarische Wreetheden, welcke de Spaengiaerden hier in Nederlandt bedreven hebben, aen menich duysent Mensche, geduerende de Nederlantsche Oorloge, ende daer voren. Amsterdam: Otto Barentsz Smient, 1644 (Den Haag KB: GW A106729).
    [Google Scholar]
  65. Spiegel der Jeught, ofte Spaense Tyrannye. Dordrecht: Symon onder de Linde, 1687.
    [Google Scholar]
  66. Steen, Jasper van der, Memory Wars in the Low Countries, 1566-1700. Leiden: Brill, 2015.
    [Google Scholar]
  67. Veenendaal jr., A.J., (ed.), De Briefwisseling van Anthonie Heinsius, 1702-1720, deel XIV. Den Haag: Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, 1995.
    [Google Scholar]
  68. [Verduyn, Adam Thomas], Oprecht historisch verhael, van’t geen voorgevallen is in Bodegraven en Swammerdam, door’t invallen en doorbreken der Fransen. Amsterdam: Jan Rieuwertsz, 1673.
    [Google Scholar]
  69. Versluys, J., Geschiedenis van de opvoeding en het onderwijs vooral in Nederland. Derde Gedeelte. Groningen: W. Versluys, 1878.
    [Google Scholar]
  70. Vervolg van de Fransche tyrannie, in Duitslant, en voornamelijk in de Palts gepleegt. Amsterdam: Jan Claesz ten Hoorn, 1674.
    [Google Scholar]
  71. Weduwen, Arthur der, ‘Druk, lees en huiver: vroege herinneringen aan het Rampjaar’, in: Holland Historisch Tijdschrift54 (2022), 193-202.
    [Google Scholar]
  72. Weduwen, Arthur der, ‘The Dutch book trade and the Disaster Year (1672): crisis, pragmatism and recovery’, in: Ann-MarieHansen, Arthur derWeduwen (eds.), Publishers, Censors and Collectors in the European Book Trade, 1650-1750. Forthcoming, Leiden: Brill, 2023.
    [Google Scholar]
  73. Weduwen, Arthur der, AndrewPettegree, The Dutch Republic and the Birth of Modern Advertising. Leiden: Brill, 2019.
    [Google Scholar]
  74. Weduwen, Arthur der, AndrewPettegree, News, Business and Public Information. Advertisements and Announcements in Dutch and Flemish Newspapers, 1620-1675. Leiden: Brill, 2020.
    [Google Scholar]
  75. Weduwen, Arthur der, et al., ‘Book trade catalogues: from bookselling tool to book historical source’, in: Arthur derWeduwen, et al. (eds.), Book Trade Catalogues in Early Modern Europe. Leiden: Brill, 2021, 3-32.
    [Google Scholar]
  76. [Wicquefort, Abraham de], Advis fidelle aux veritables Hollandois. Touchant ce qui s’est passé dans les villages de Bodegrave et Swammerdam. [Den Haag: Johannes and Daniel Steucker], 1673.
    [Google Scholar]
  77. [Wicquefort, Abraham de], De Fransche tyrannie, dat is: Oprecht en waerachtig verhael van de grouwelijke wreetheden tot Bodegraven, Swammerdam en elders door de Fransen gepleegt. Amsterdam: Jan ten Hoorn, 1674.
    [Google Scholar]
  78. [Wicquefort, Abraham de], Frantzösische Tyranney. Das ist: Umständlich-waarhaffte Erzehlung der Grausamkeiten, so durch die Frantzosen in denen Niederlanden zeit hero verübet worden. [Amsterdam: Jan ten Hoorn?], 1674.
    [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/JNB2022.004.WEDU
Loading
/content/journals/10.5117/JNB2022.004.WEDU
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error