De kunst van het onderwijzen | Amsterdam University Press Journals Online
2004
Volume 23, Issue 3
  • ISSN: 1384-5829
  • E-ISSN: 2352-118X

Abstract

Abstract

Literature as a serious art form is losing ground. Also in secondary education, literature has lost its sacrosanct position. Young people are reading fewer and fewer books. This also means that the functional illiteracy of socially vulnerable groups increases and the writing and reading skills of students is often below par. To reverse the tide, it is important to re-legitimize literature education. An overview of the functions of literature education shows that teaching of literature is of essential importance for language development, cultural socialization and personal education of students, and fits very well with the general aims of (secondary) education. Teachers see the decline in reading habits and motivation of many students as one of the greatest didactic problems. To turn the tide, it is therefore also important that the teaching of literature is at its best: that it motivates students to read books, that it enables them to develop their literary competence, and that it contributes to their cultural socialization. To this end, a didactic theory is set out in seven axioms that enables literature and reading of books to be firmly anchored in the curriculum. The article concludes with the axiom that for good (literature) education a strong professional community of teachers, teacher trainers and university specialists is necessary.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/NEDLET2018.3.007.WITT
2018-12-01
2024-03-19
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/13845829/23/3/07_NEDLET2018.3_WITT.html?itemId=/content/journals/10.5117/NEDLET2018.3.007.WITT&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Assche, A. van, ‘Over de sprong in het verleden en de magneet van het heden. De nood aan literatuurgeschiedenis op school?’, in: A.van Assche (red.). Literatuurgeschiedenis op school, Acco, Leuven/Amersfoort, 1988.
    [Google Scholar]
  2. Ausubel, D.P., Educational Psychology: A Cognitive View, Holt,Rinehart & Winston, New York,1968.
    [Google Scholar]
  3. Biesta, G., Goed onderwijs en de cultuur van het meten, Amsterdam, Boom/Lemma, 2012.
    [Google Scholar]
  4. Bloemert, J., K. deGlopper, W.Lowie, C.Ravesloot, K. vanVeen & J.Graus, Vakdidactisch onderzoek en de onderwijspraktijk. Special Levende Talen Magazine, Levende Talen, Utrecht, 2018.
    [Google Scholar]
  5. Brinke, S. ten, The complete mother-tongue curriculum. A tentative survey of all the relevant ways of teaching the mother tongue in secondary education. Wolters-Noordhoff, Groningen, 1977.
    [Google Scholar]
  6. Coenen, L., T.Kox & B. Noot,Literatuur zonder grenzen. Literatuur voor de tweede fase, EPN, Houten, 1998.
    [Google Scholar]
  7. Das, H., ‘Hoe lezen leerlingen poëzie en wat betekent dat voor onze lessen? Een onderzoek naar de ontwikkeling van het lyrisch vermogen als impuls voor het poëzieonderwijs’, in: J.Bloemert e.a. (red.) Vakdidactisch onderzoek en de onderwijspraktijk. Special Levende Talen Magazine, 2018, 66-71.
    [Google Scholar]
  8. Deijl, L. van der, S.Pieterse, M.Prinse & R.Smeets, ‘Mapping the Demographic Landscape of Characters in Recent Dutch Prose: A Quantitative Approach to Literary Representation’, in: Journal of Dutch Literature 7, 2016, 1, 20-42.
    [Google Scholar]
  9. Dijk, Y. van, ‘Een kruiwagen vol benzine. Media-technologie in Cola Debrots Mijn zuster de negerin’, in: Spiegel der Letteren 58, 2016, 4, 459-486.
    [Google Scholar]
  10. Doorman, M., Kiekertak en Klooterbooke: gedachten over de canon. Oratiereeks, Vossiuspers UvA, Amsterdam, 2004.
    [Google Scholar]
  11. Dorleijn, G., D.de Geest & P.Verstraeten, Literatuur. Elementaire Deeltjes 50, Amsterdam University Press, Amsterdam, 2017.
    [Google Scholar]
  12. Hattie, J., Visible learning for teachers. Maximizing impact on learning. Routledge, New York, 2012.
    [Google Scholar]
  13. Heijne, B., Echt zien. Literatuur in het mediatijdperk, Atheneum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2011.
    [Google Scholar]
  14. Heijne, B., ‘Voorwoord’, in: Y.N. Harari, Homo Deus. Een kleine geschiedenis van de toekomst, Thomas Rap, Amsterdam, 2017, 9-11.
    [Google Scholar]
  15. Heusden, B. van, ‘Geesteswetenschap in drievoud’, in: Spiegel Der Letteren 58, 2016, 4, 487-504.
    [Google Scholar]
  16. Janssen, S., M.Verboord & G. Kuipers, ‘Classificaties in de kunstjournalistiek. Hoge en populaire cultuur in Europese en Amerikaanse elitekranten’, in: Sociologie 3, 2010, 4, 51-77.
    [Google Scholar]
  17. Janssen, T., Literatuuronderwijs bij benadering: een empirisch onderzoek naar de vormgeving en opbrengsten van het literatuuronderwijs Nederlands in de bovenbouw van het HAVO en VWO, Thesis Publishers, Amsterdam, 1998.
    [Google Scholar]
  18. Kennisnet, Monitor Jeugd en Media, Kennisnet, Zoetermeer, 2017.
    [Google Scholar]
  19. Koster, D. & J.Vrieswijk, ‘Lezen voor de lijst op het vmbo en de onderbouw van het havo/vwo.’ in: D.Schram (red.), De aarzelende lezer over de streep. Stichting Lezen Reeks 22, Eburon, Delft, 2013, 263-282.
    [Google Scholar]
  20. Leesmonitor – Het Magazine, Wat beweegt het boek? Over de opbrengsten van lezen. Stichting Lezen, Amsterdam, 2017.
    [Google Scholar]
  21. LevendeTalen, Effecten van sturing op discrepantie tussen de cijfers van het centraal examen en het schoolexamen bij de talen. Onderzoek naar de sturing door schoolleiders en de effecten daarvan op het taalonderwijs op havo en vwo. Levende Talen, Utrecht, 2013.
    [Google Scholar]
  22. Loo, B. van, ‘Het belang van het doorgeven van schoonheid en waarheid.’ Lezing gehouden op De Dag van Taal Kunsten en Cultuur, Rijksuniversiteit Groningen, 25 januari 2018.
    [Google Scholar]
  23. Madern, T., N.Jungmann & R.van Geuns, Over de relatie tussen lees- en rekenvaardigheden en financiële problemen, Stichting Lezen & Schrijven, Den Haag, 2016.
    [Google Scholar]
  24. Mak, G., Hoe God verdween uit Jorwerd. Een Nederlands dorp in de twintigste eeuw, Uitgeverij Atlas, Amsterdam/Antwerpen, 1996.
    [Google Scholar]
  25. Meesterschapsteam Nederlands, Manifest Nederlands op school. Geraadpleegd op 15 oktober 2018 (https://nederlands.vakdidactiekgw.nl/nederlands-algemene-info-letterkunde/algemene-info/), Vakdidactiek Geesteswetenschappen, Utrecht, 2016.
    [Google Scholar]
  26. Meesterschapsteam Nederlands, Visie op de toekomst van het schoolvak Nederlands. Geraadpleegd op 15 oktober 2018 (https://nederlands.vakdidactiekgw.nl/2018/02/10/visiestuk-meesterschapsteams-nederlands-voor-curriculum-nu/), Vakdidactiek Geesteswetenschappen, Utrecht, 2018.
    [Google Scholar]
  27. Mol, S. & A.Bus, ‘To Read or Not to Read: A Meta-Analysis of Print Exposure From Infancy to Early Adulthood’, in: Psychological Bulletin137, 2011, 2, 267-296.
    [Google Scholar]
  28. Nederlandse Taalunie, Iedereen Taalcompetent. Visie op de rol, de positie en de inhoud van het onderwijs Nederlands in de 21e eeuw, Taalunie, Den Haag, 2017.
    [Google Scholar]
  29. Oberon, Lees- en literatuuronderwijs in havo/vwo. Stichting Lezen, Amsterdam, 2016.
    [Google Scholar]
  30. OECD, PISA 2015. Assessment and analytical framework: Science, reading, mathematic and financial literacy, OECD Publishing, Paris, 2016.
    [Google Scholar]
  31. Oostrom, F. van, Van geletterd naar gepixeld. Over de missie van de letterkundige neerlandistiek. Vijfentwintigste Bert van Selm-lezing, Stichting Neerlandistiek, Leiden, 2016.
    [Google Scholar]
  32. Rooij, E. van, Secondary school students’ university readiness and their transition to university. Groningen, University of Groningen, 2018.
    [Google Scholar]
  33. Scheffer, P., ‘Ons driestroompjesland’, in: NRC Handelsblad, Opinie & Debat, 6 januari 2018, 3-6.
    [Google Scholar]
  34. Silfhout, G. van, ‘Een dag literatuuronderwijs op het Keizer Karel College: Lezen, schrijven, praten, vragen stellen en nog meer vragen stellen.’ in: Levende Talen Magazine, 104, 2016, 4, 4-8.
    [Google Scholar]
  35. Kooiman, M. & M.Schouwstra, Nieuw Nederlands Literatuur, Noordhoff Uitgevers, Groningen, 2018.
    [Google Scholar]
  36. Prinsen, S., T.C.H. Witte & C.Suhre, ‘De status en inhoud van het schoolvak Nederlands’, in: Levende Talen Tijdschrift19, 2018, 3, 26-35.
    [Google Scholar]
  37. Slings, H., ‘Het waarom en hoe van historisch literatuuronderwijs’, in: H.Goosen (red.). Forum of arena: opvattingen over literatuuronderwijs. Een stand van zaken in 2007. VON-cahier 1. Geraadpleegd op 15 oktober2018. (taalunieversum.org/inhoud/von-cahier-1/het-waarom-en-hoe-van-historisch-literatuuronderwijs), Taalunie Taalunieversum, Den Haag, 2007.
    [Google Scholar]
  38. Spiro, R., P.Feltovich, M.Jacobson & R.Coulson, ‘Cognitive flexibility, constructivism and hypertext: Random access instruction for advanced acquisition in ill-structured domains’, in: Educational Technology33, 1991, 5, 24-33.
    [Google Scholar]
  39. StichtingLezen, Wat doet het boek? Een onderzoek naar de opbrengsten van lezen. Stichting Lezen, Amsterdam, 2017.
    [Google Scholar]
  40. Vaessens, T., Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur, Vantilt, Nijmegen, 2013.
    [Google Scholar]
  41. Ven, P.H. van de, ‘Literaire competentie: een beschouwing’, in: D.Schram & A.Raukema (red.), Lezen in de lengte en lezen in de breedte. De doorgaande leeslijn in wetenschappelijk perspectief.Stichting Lezen Reeks 7, Eburon, Delft, 2006, 185-206.
    [Google Scholar]
  42. Verboord, M., Moet de meester dalen of de leerling klimmen. De invloed van het literatuuronderwijs op het lezen van boeken tussen 1975 en 2000, Dissertatie Universiteit Utrecht, Utrecht, 2003.
    [Google Scholar]
  43. Vriend, G. de, Literatuuronderwijs als voldongen feit. Legitimeringen voor het leren lezen van literatuur op school. Amsterdamse Historische Reeks 30. Dissertatie Universiteit van Amsterdam, 1996.
    [Google Scholar]
  44. Vroom, V.H., Work and Motivation, John Wiley & Sons, Inc., New York, 1964.
    [Google Scholar]
  45. Wennekers, A.M., D.M.M.van Troost & P.R. Wiegman, Media:Tijd, NLO, NOM, SKO, BRO en SCP, Amsterdam/Den Haag, 2016.
    [Google Scholar]
  46. Overheid.nl, Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen. Geldend van 01-08-2014 t/m heden. Geraadpleegd op 30 april 2018 op wetten.overheid.nl/BWBR0027679/2014-08-01, Overheid.nl, Den Haag, 2014.
    [Google Scholar]
  47. Witte, T.C.H., Het oog van de meester. Een onderzoek naar de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen in de tweede fase van het voortgezet onderwijs, Stichting Lezen Reeks 12, Eburon, Delft, 2008.
    [Google Scholar]
  48. Witte, T.C.H., Enkele zorgwekkende ontwikkelingen aangaande het schoolvak Nederlands, Den Haag, Taalunie, 2017.
    [Google Scholar]
  49. Witte, T.C.H. & E.P.W.A.Jansen, ‘Students’ Voice on Literature Teacher Excellence: Towards a Teacher-organized Model of Continuing Professional Development’, in: Teaching and Teacher Education56, 2016, 162-172.
    [Google Scholar]
  50. Witte, T.C.H., E.Mantingh & M.van Herten, ‘Doodtij in de delta: Stand en toekomst van het Nederlandse literatuuronderwijs’, in: Spiegel Der Letteren59, 2017, 1, 115-143.
    [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/NEDLET2018.3.007.WITT
Loading
/content/journals/10.5117/NEDLET2018.3.007.WITT
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error