Grenscontroles in het Nederlandse literaire veld van het interbellum | Amsterdam University Press Journals Online
2004
  1. Home
  2. A-Z Publications
  3. Nederlandse Letterkunde
  4. Volume 24, Issue 3
  5. Article
Volume 24, Issue 3
  • ISSN: 1384-5829
  • E-ISSN: 2352-118X
file format pdf download PDF

Abstract

Abstract

Powerful critics around the journal (1932-1935) like Hendrik Marsman and Menno ter Braak branded authors of to be no more than reporters and imitating followers – as opposed to ‘real’ writers of literature. However, from a field theoretical perspective, what seems to be a critical judgment in a literary debate, on closer inspection turns out to be about delimitating the borders of the literary field against a young group of journalists trying to find their way into literature. Against this background the present article focuses on opponent A.M. de Jong and his use of , situated within the debate on the term and the concept in other art disciplines as painting or architecture. The article argues that De Jong’s concept of literature reveals more similarities with his assumed antagonists than current research claims.

© 2019 Amsterdam University Press
Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/NEDLET2019.3.003.WAGN
2019-11-01
2024-04-19
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/13845829/24/3/03_NEDLET2019.3_WAGN.html?itemId=/content/journals/10.5117/NEDLET2019.3.003.WAGN&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Andringa, Els, Deutsche Exilliteratur im niederländisch-deutschen Beziehungsgeflecht. Eine Geschichte der Kommunikation und Rezeption 1933 – 2013, De Gruyter, Berlin, 2013.
     [Google Scholar]
  2. Anoniem, ‘Onze zeefkring. Hoorspel “Mijnramp”’, in: Het Volk, 03-12-1930, avond-editie.
     [Google Scholar]
  3. Anten, Hans, Van realisme naar zakelijkheid. Proza-opvattingen tussen 1916 en 1932, Reflex, Utrecht, 1982.
     [Google Scholar]
  4. Anten, Hans, ‘”A book such as “Automobile” is only written once in a lifetime”. Ilja Ehrenburg´s The life of the automobile as benchmark in the discussion of New Objectivity in Dutch literature’, in: RalfGrüttemeier, KlausBeekman & BenRebel (red.), Neue Sachlichkeit and Avant-Garde, Rodopi, Amsterdam, 2013, 203-228.
     [Google Scholar]
  5. Becker, Sabina, Neue Sachlichkeit, Band 1: Die Ästhetik der neusachlichen Literatur (1920 - 1933) (cit. als 2000a), Band 2: Quellen und Dokumente (cit. als 2000b), Böhlau, Keulen, 2000.
     [Google Scholar]
  6. Bel, Jacqueline, Bloed en rozen. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1900-1945, Bert Bakker, Amsterdam, 2015.
     [Google Scholar]
  7. Ter Braak, Menno, ‘Staalharde romantiek’, in: De Stem11, 1931, 21-22.
     [Google Scholar]
  8. D., ‘Stedelijk Museum. Tentoonstelling van Architektuur, Schilderkunst en Beeldhouwkunst’, in: Het Volk, 15-02-1928a, avond-editie.
     [Google Scholar]
  9. D., ‘Kunst en Letteren. “De Onafhankelijken”. Stedelijk Museum, Amsterdam’, in: Het Volk, 20-03-1928b, ochtend-editie.
     [Google Scholar]
  10. Dera, Jeroen, ‘’k Heb nog lang geen vijanden genoeg!’ A.M. de Jong als radiocriticus bij de VARA’, in: Zacht Lawijd12, 2013, 2, 26-49.
     [Google Scholar]
  11. Dera, Jeroen, Sprekend kritiek. Literatuurprogramma’s in de vroege jaren van de Nederlandse radio en televisie, Verloren, Hilversum, 2017.
     [Google Scholar]
  12. Dijk, Nel van, ‘Tussen professionalisering en verzuiling. Kunstkritiek in de Nederlandse dagbladpers tijdens het interbellum’, in: GillisDorleijn & KeesVan Rees (red.), De productie van literatuur. Het literaire veld in Nederland 1800-2000, Vantilt, Nijmegen, 2006, 123-142.
     [Google Scholar]
  13. Dorleijn, Gillis, ‘Niet de knikkers maar het spel of: De poëziecriticus als symbolische producent. Een institutionele close reading’, in: Neerlandica Extra Muros44, 2006, 2, 2-13.
     [Google Scholar]
  14. Dorleijn, Gillis, Dirkde Geest, KoenRymenants, PieterVerstraeten, Kritiek in crisistijd. Literaire kritiek in Nederland en Vlaanderen tijdens de jaren dertig, Vantilt, Nijmegen, 2009.
     [Google Scholar]
  15. Dorleijn, Gillis, ‘Challenging the Autonomous Realm of Literature. Nieuwe Zakelijkheid and Poetry in the Dutch Literary Field’, in: RalfGrüttemeier, KlausBeekman & BenRebel (red.), Neue Sachlichkeit and Avant-Garde, Rodopi, Amsterdam, 2013, 21-49.
     [Google Scholar]
  16. Dorleijn, Gillis & KeesVan Rees (red.), De productie van literatuur. Het literaire veld in Nederland 1800-2000, Vantilt, Nijmegen, 2006.
     [Google Scholar]
  17. E., Jan, ‘Mijn vrouw de avonturierster. Rembrandt Theater’, in: Het Volk, 24-12-1931, avond-editie.
     [Google Scholar]
  18. Goedegebuure, Jaap, Nieuwe Zakelijkheid, HES, Utrecht, 1992.
     [Google Scholar]
  19. Graaff, Chris de, ‘“Sommerroman” door Otto Flake’, in: Algemeen Handelsblad, 09-07-1927, avond-editie.
     [Google Scholar]
  20. Grüttemeier, Ralf, Hybride Welten. Aspekte der ‘Nieuwe Zakelijkheid’ in der niederländischen Literatur, M & P, Stuttgart, 1995.
     [Google Scholar]
  21. Grüttemeier, Ralf, ‘Vlaamse zakelijkeid? Over de Nieuwe Zakelijkheid als poëticaal concept in Vlaanderen’, in: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde114, 1998, 138-155.
     [Google Scholar]
  22. Grüttemeier, Ralf, ‘Jef Last’, in: AdZuiderent, HugoBrems & SanderBax (red.): Kritisch Lexicon van de Moderne Nederlandstalige Literatuur, Nijhoff, Groningen, 2008.
     [Google Scholar]
  23. Grüttemeier, Ralf, ‘The function of Ilja Ehrenburg concerning the Dutch prose of the Nieuwe Zakelijkheid’, in: RalfGrüttemeier, KlausBeekman & BenRebel (red.), Neue Sachlichkeit and Avant-Garde,Rodopi, Amsterdam, 2013, 229-254.
     [Google Scholar]
  24. Grüttemeier, Ralf, ‘De journalist’, in: Ericavan Boven & PieterVerstraeten (red.), Schrijverstypen. De moderne auteur tussen individu en collectief, Verloren, Hilversum2016, 117-128.
     [Google Scholar]
  25. Grüttemeier, Ralf, KlausBeekman & BenRebel (red.), Neue Sachlichkeit and Avant-Garde, Rodopi, Amsterdam, 2013.
     [Google Scholar]
  26. Hermann, Georg, ‘René Schickele’, in: Algemeen Handelsblad, 24-04-1926, avond-editie.
     [Google Scholar]
  27. H.J., ‘Een economische roman. Ilja Ehrenburg:10 P.K. Het leven der Auto’s’, in: Het Volk, 12-11-1930a, ochtend-editie.
     [Google Scholar]
  28. H.J., ‘Kunst en Letteren. Socialistische Kunst Heden. De Russische afdeeling’, in: Het Volk, 28-11-1930b, ochtend-editie.
     [Google Scholar]
  29. H.J., ‘Kunst en Letteren. “De Onafhankelijken”. “Neue Sachlichkeit” I’, in: Het Volk, 06-06-1929a, avond-editie.
     [Google Scholar]
  30. H.J., ‘Kunst en Letteren. “De Onafhankelijken”. Valsche en zuivere zakelijkheid II’, in: Het Volk, 08-06-1929b, avond-editie.
     [Google Scholar]
  31. H.J., ‘Kunst en Letteren. Tentoonstelling “De Brug”. De schilderkunst in rustiger banen’, in: Het Volk, 18-10-1929c, avond-editie.
     [Google Scholar]
  32. Houwink, Roel, ‘Kroniek van het proza. Naar nieuwe zakelijkheid’, in: Den Gulden Winckel 31, 1932a, 168-170.
     [Google Scholar]
  33. Houwink, Roel, ‘Kroniek van het proza. Oude romantiek en nieuwe zakelijkheid’, in: Den Gulden Winckel 30, 1931, 239-240.
     [Google Scholar]
  34. Jong, A.M. de, ‘Kunst en Letteren. Tentoonstellingen’, in: Het Volk, 04-06-1925, dag-editie.
     [Google Scholar]
  35. Jong, A.M. de, ‘LETTERKUNDIGE KRONIEK CCLXXVII. Vicki Baum. Veemgericht’, in: Het Volk, 11-04-1928, avond-editie.
     [Google Scholar]
  36. Jong, A.M. de, ‘Een boek van Vicky Baum’, in: Het Volk, 07-08-1929, avond-editie.
     [Google Scholar]
  37. Jong, A.M. de, ‘LETTERKUNDIGE KRONIEK CCCLIII. Erich Maria Remarque. De weg terug’, in: Het Volk, 08-08-1931a, avond-editie.
     [Google Scholar]
  38. Jong, A.M. de, ‘Een volwassen boek en romantisch bovendien A. den Doolaard. De Druivenplukkers’, in: Het Volk, 18-11-1931b, avond-editie.
     [Google Scholar]
  39. Jong, A.M. de, ‘Etzel Andergast Wassermann wekte verwachtingen die nooit vervuld werden’, in: Het Volk, 16-02-1932a, avond-editie.
     [Google Scholar]
  40. Jong, A.M. de, ‘Eindelijk goede koloniale litteratuur’, in: Het Volk, 11-10-1932b, avond-editie.
     [Google Scholar]
  41. Jong, A.M. de, ‘Nieuwe roman van Feuchtwanger’, in: Het Volk, 18-10-1932c, avond-editie
     [Google Scholar]
  42. Jong, A.M. de, ‘De ondergang van den kleinen man’, in: Het Volk, 17-01-1933a, avond-editie
     [Google Scholar]
  43. Jong, A.M. de, ‘Een meesterwerk! Caspar Hauser leeft ten voeten uit’, in: Het Volk, 07-02-1933b, avond-editie.
     [Google Scholar]
  44. Jong, A.M. de, ‘Een kreet van afschuw! Hemingway's “De laatste etappe” is een felle aanklacht tegen den oorlog’, in: Het Volk, 18-07-1933c, avond-editie.
     [Google Scholar]
  45. Jong, A.M. de, ‘Ilja Ehrenburg. “Ons dagelijksch brood”’ [typoscript van lezing A.M. de Jong voor VARA], uitgezonden op 16-09-1933d.
     [Google Scholar]
  46. Jong, A.M. de, ‘Ehrenburg's schrijftrant voor ons geen overwonnen standpunt! Nieuwe zakelijkheid in literatuur’, in: Het Volk, 24-10-1933e, avond-editie.
     [Google Scholar]
  47. Jong, A.M. de, ‘Virtuoos boek van Jef Last’, in: Het Volk, 30-01-1934, avond-editie.
     [Google Scholar]
  48. Jong, A.M. de, ‘F. Bordewijk. “Bint. Roman van een zender”’ [typoscript van lezing A.M. de Jong voor VARA], uitgezonden op 10-10-1935.
     [Google Scholar]
  49. Jong, A.M. de, ‘Een werklozenroman’, in: Het Volk, 13-05-1936.
     [Google Scholar]
  50. Marsman, Hendrik, ‘De aesthetiek der reporters’, in: Forum 1, 1932, 3, 141-150.
     [Google Scholar]
  51. Niehaus, Kasper, ‘Werken van Sal. Meyer[sic]. Voorbeelden der Nieuwe Zakelijkheid’, in: De Telegraaf, 24-03-1926, avond-editie.
     [Google Scholar]
  52. Oversteegen, J.J., Vorm of vent. Opvattingen over de aard van het literaire werk in de Nederlandse kritiek tussen de twee wereldoorlogen, derde druk, Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 1978 [1969].
     [Google Scholar]
  53. Polak, Henri, ‘Kroniek. Der Joden vaderland’, in: Het Volk, 08-04-1933, avond-editie.
     [Google Scholar]
  54. Polak, Henri, ‘Stadsnieuws. Het Rokin. Dempen is schenden’, in: Het Volk, 28-01-1930a, avond-editie.
     [Google Scholar]
  55. Polak, Henri, ‘Kroniek’, in: Het Volk, 05-04-1930b, avond-editie.
     [Google Scholar]
  56. Polak, Henri, ‘Kroniek’, in: Het Volk, 25-11-1930c, avond-editie.
     [Google Scholar]
  57. Sanders, Mathijs, ‘Nieuwe Zakelijkheid as Positioning Strategy. The Case of Albert Helman’, in: RalfGrüttemeier, KlausBeekman & BenRebel (red.), Neue Sachlichkeit and Avant-Garde, Rodopi, Amsterdam, 2013, 113-130.
     [Google Scholar]
  58. Wagner, Janka,„Sachlichkeit ist tödlich für das Wesen der Kunst.“Funktionen der Debatte um Nieuwe Zakelijkheid im niederländischen Kunstfeld der Zwischenkriegszeit aus feldtheoretischer Perspektive, dissertatie Carl von Ossietzky UniversitätOldenburg, 2019.
     [Google Scholar]
  59. Wijfjes, Huub, Journalistiek in Nederland. 1850 – 2000: beroep, cultuur en organisatie, Boom, Amsterdam, 2004.
     [Google Scholar]
  60. Winkler, Johan, ‘Kunst en Letteren. De Onafhankelijken’, in: Het Volk, 04-06-1926, dag-editie.
     [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/NEDLET2019.3.003.WAGN
Loading
  • Article Type: Research Article
Keyword(s): A.M. de Jong; Het Volk, literary field; Nieuwe Zakelijkheid

Most Cited Most Cited RSS feed

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error