Wat typeert een begrijpelijke alinea? | Amsterdam University Press Journals Online
2004
  1. Home
  2. A-Z Publications
  3. Tijdschrift voor Taalbeheersing
  4. Volume 42, Issue 1
  5. Article
Volume 42, Issue 1
  • ISSN: 1573-9775
  • E-ISSN: 2352-1236
file format pdf download PDF

Abstract

Abstract

Secondary school students have to learn how to write comprehensible paragraphs as part of a text. But to this very day it is not clear to these students and their teachers what exactly the standards, the language norms, are for a comprehensible paragraph. The study summarised here presents a reconstruction of language norms for a paragraph in Dutch and legitimises these on the basis of theoretical and empirical research outcomes in Linguistics and Discourse Analysis. An analysis of 29 Dutch professional advisory books shows that paragraphs are seen as important textual elements. Although advisory books differ considerably with respect to the level of detail in which paragraph norms are discussed, they converge on the nature of those norms. Textbooks used in the teaching of Dutch as a first language, however, witness a striking diversity with respect to the paragraph norms they mention. The current study contributes to the development of a theoretically grounded and practical approach that helps teachers train their students in writing adequate paragraphs.

© 2020 Amsterdam University Press
Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/TVT2020.1.001.VANW
2020-06-01
2024-04-24
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/15739775/42/1/02_TVT2020.1_VANW.html?itemId=/content/journals/10.5117/TVT2020.1.001.VANW&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Ariel, M.(2001). Accessibility theory: An overview. In SandersT., SchilperoordJ. & SpoorenW. (red.), Text representation: Linguistic and psycholinguistic aspects. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 29-87.
     [Google Scholar]
  2. Bartsch, R.(1987). Norms of language: Theoretical and practical aspects. Londen/New York: Longman.
     [Google Scholar]
  3. Becker, A.L.(1965). A tagmemic approach to paragraph analysis. College Composition and Communication, 16, 5, 237-242.
     [Google Scholar]
  4. Biber, D., Connor, U. & Upton, T.A.(2007). Discourse on the move: Using corpus analysis to describe discourse structure. Amsterdam: Benjamins.
     [Google Scholar]
  5. Bond, S. & Hayes, J.(1984). Cues people use to paragraph. Text Research in the Teaching of English, 18 (2), 147-167.
     [Google Scholar]
  6. Bonset, H., Jansma, N., Meestringa, T. & Ravesloot, C.(2014). Schrijfonderwijs in het VO: Analyse van drie methoden en interviews met ervaren docenten. Enschede: SLO.
     [Google Scholar]
  7. Bree, C. van, Haaften, T. van & Santen, A. van(2002). Taalnormen. In TheoJanssen (red.), Taal in gebruik. Een inleiding in de taalwetenschap. Den Haag: Sdu Uitgevers, 251-263.
     [Google Scholar]
  8. Broer, N.A., Aarnoutse, C.A.J., Kieviet, F.K., & Leeuwe, J.F.J. van(2002). The effect of instructing the structural aspect of texts. Educational Studies, 28 (3), 213-238.
     [Google Scholar]
  9. Chafe, W.(1994). Discourse, consciousness, and time. Chicago: The University of Chicago Press.
     [Google Scholar]
  10. Christensen, F.(1965). A generative rhetoric of the paragraph. College Composition and Communication16 (3), 144-156.
     [Google Scholar]
  11. Clark, H.(1996). Using language. Cambridge [etc.]: Cambridge University Press.
     [Google Scholar]
  12. Clark, H. & HavilandS.E.(1977). Comprehension and the given-new contract. In Roy O.Freedle (ed.), Discourse production and comprehension. Norwood: NJ: Ablex Publishing Corporation, 1-40.
     [Google Scholar]
  13. Degand, L. & Sanders, T.(2002). The impact of relational markers on expository text comprehension in L1 en L2. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal15, 739-757.
     [Google Scholar]
  14. Dijk, van T.(1986). News schemata. In C.R.Cooper en S.Greenbaum (red.), Studying writing: linguistic approaches. Beverly Hills: Sage, 155-158.
     [Google Scholar]
  15. Dijk, van T. & Kintsch, W.(1983). Strategies of discourse comprehension. New York: Academic Press.
     [Google Scholar]
  16. Duncan, M.(2007). Whatever happened to the paragraph?College English, 69 (5), 470-495.
     [Google Scholar]
  17. Eemeren, F. van, Grootendorst, R. & Kruiger, T.(1983). Argumentatieleer. 1: Het analyseren van een betoog. Groningen: Wolters-Noordhoff.
     [Google Scholar]
  18. Expertgroep Doorlopende Leerlijnen(2008). Over de drempels met taal: De niveaus voor de taalvaardigheid. Enschede: SLO.
     [Google Scholar]
  19. Gein, J. van de(2012). Taal op klompen: Uitkomsten van een onderzoek naar taalfouten aan het einde van het voortgezet onderwijs. Levende Talen Tijdschrift, 13 (4), 22-30.
     [Google Scholar]
  20. Glopper, K. de(1985). Tekstopbouw: Verslag van een literatuurstudie naar definities van tekstopbouw en onderzoek naar effecten van instructie Stichting Centrum voor Onderwijsonderzoek van de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam.
     [Google Scholar]
  21. Goldman, S.R. & Saul, E.U.(1990). Flexibility in text processing: A strategy competition model. Learning and Individual Differences, 2 (2), 161-219.
     [Google Scholar]
  22. Goldman, S.R., Saul, E.U. & Coté, N.(1995). Paragraphing, reader, and task effects on discourse comprehension. Discourse Processes, 20 (3), 273-305.
     [Google Scholar]
  23. Grimes, J.E.(1975). The thread of discourse. The Hague: Mouton.
     [Google Scholar]
  24. Haberlandt, K.(1982). Reader expectations in text comprehension. In J.F.Le Ny &W.Kintsch (eds.), Language and language comprehension. Amsterdam: North-Holland, 239-249.
     [Google Scholar]
  25. Hinds, J.(1979). Organizational patterns in discourse. In T.Givon (ed.), Syntax and semantics Vol. 12 Discourse and Syntax, New YorkAcademic Press, 135-157.
     [Google Scholar]
  26. Hustinx, L.(1996). Markeerders van de thematische structuur in tekst. Nijmegen: Proefschrift Katholieke Universiteit Nijmegen.
     [Google Scholar]
  27. Janssen, D., Jansen, C. & Jansen, F.(2000). Professionele communicatie. In AntoineBraet (red.), Taalbeheersing als communicatiewetenschap. Een overzicht van theorievorming, onderzoek en toepassingen. Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  28. Jansen, F.(1996). De motivering van exogene taalnormen. In C.van Bree & A.van Santen (red.), Leidse mores. Aspecten van taalnormering. Leiden: SNL, 45-59.
     [Google Scholar]
  29. Janssen, F., Hulshof, H. & Veen, K. van(2019). Wat is echt de moeite waard om te onderwijzen? Een perspectiefgerichte benadering. Leiden/Groningen.
     [Google Scholar]
  30. Johnstone, B.(2002). Discourse analysis. Malden: Blackwell Publishers Inc.
     [Google Scholar]
  31. Karimi, H. & Ferreira, F.(2016). Informativity renders a referent more accessible: Evidence from eye-tracking. Psychonomic Bulletin & Review, 23, 507-525.
     [Google Scholar]
  32. Kent, T.(1984). Paragraph production and the given-new contract. Journal of Business Communication, 21 (4), 45-66.
     [Google Scholar]
  33. Kieras, D.E.(1978). Good and bad structure in simple paragraphs: Effects on apparent theme, reading time and recall. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 17, 13-28.
     [Google Scholar]
  34. Kintsch, W.(1988). The role of knowledge in discourse comprehension: A construction-integration model. Psychological Review, 95 (2), 163-82.
     [Google Scholar]
  35. Koen, F., Becker, A. & Young, R.(1969). The psychological reality of the paragraph. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 8, 49-53.
     [Google Scholar]
  36. Lemarié, J., Lorch, R., Eyrolle, H. & Virbel, J.(2008). SARA: A text-based and reader-based theory of signaling. Educational Psychologist, 43 (1), 27-48.
     [Google Scholar]
  37. Longacre, R.E.(1979). The paragraph as a grammatical unit. In T.Givon (ed.), Syntax and semantics Vol. 12 Discourse and Syntax, New YorkAcademic Press, 115-134.
     [Google Scholar]
  38. Louwerse, M. & Peer, W. van (eds.) (2002). Thematics: Inter-disciplinary studies. Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
     [Google Scholar]
  39. Martin, J.R.(1992). English text: system and structure. Philadelphia/ Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
     [Google Scholar]
  40. McNamara, D., Kintsch, E., Songer, N. & Kintsch, W.(1996). Are good texts always better? Interactions of text coherence, background knowledge, and levels of understanding in learning from text. Cognition and Instruction, 14 (1), 1-43.
     [Google Scholar]
  41. Meesterschapsteams Nederlands(2016). Manifest Nederlands op school. Geraadpleegd op 5 september 2018 vanhttps://vakdidactiekgw.nl/wp-content/uploads/2016/01/Manifest-Nederlands-op-School.pdf.
     [Google Scholar]
  42. Meestringa, T. & Ravesloot, C.(2013). Schrijven in de tweede fase. Levende Talen Magazine, 100 (6), 6-10.
     [Google Scholar]
  43. Meyer, B.J.F. & Poon, L.W.(2001). Effects of structure strategy and signaling on recall of text. Journal of Educational Psychology, 93 (1), 141-159.
     [Google Scholar]
  44. Meyer, B.J.F. & Ray, M.(2011). Structure strategy interventions: Increasing reading comprehension of expository text. International Electronic Journal of Elementary Education, 4 (1), 127-152.
     [Google Scholar]
  45. Millis, K.K. & Just, M.A.(1994). The influence of connectives on sentence comprehension. Journal of Memory and Languag, 33, 128-147.
     [Google Scholar]
  46. Myhill, D.(2009). Developmental trajectories in mastery of paragraphing: Towards a model of development. Written Language & Literacy, 12 (1), 26-51.
     [Google Scholar]
  47. Myhill, D., Jones, S. & Wilson, A.(2016). Writing conversations: Fostering metalinguistic discussion about writing. Research Papers in Education, 31 (1), 23-44.
     [Google Scholar]
  48. Onrust, M., Verhagen, A. & Doeve, R.(1993). Formuleren. Houten/Diegem.
     [Google Scholar]
  49. Pander Maat, H.(2002). Tekstanalyse: Wat teksten tot teksten maakt. Herz. en uitgebr. versie Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  50. Pollmann, T.(1990). Bartsch’ sprachnormen en de normatieve taalkunde: Een signalement. De Nieuwe Taalgids, 83, 31-40.
     [Google Scholar]
  51. Rodgers Jr., P.C.(1966). A discourse-centered rhetoric of the paragraph. College Composition and Communication, 17 (1), 2-11.
     [Google Scholar]
  52. Sanders, T.J.M.(2001). Structuursignalen in informerende teksten: Over leesonderzoek en tekstadviezen. Tijdschrift voor Taalbeheersing, 23 (1), 1-21.
     [Google Scholar]
  53. Sanders, T., Land, J. & Mulder, G.(2007). Linguistic markers of coherence improve text comprehension in functional contexts. Information Design Journal, 15 (3), 219-235.
     [Google Scholar]
  54. Sanders, T.J.M. & Noordman, L.G.M.(2000). The role of coherence relations and their linguistic markers in text processing. Discourse Processes29 (1) 37-60.
     [Google Scholar]
  55. Sanders, T. & Sanders, J.(2006). Text and text analysis. In K.Brown (Ed.), Encyclopedia of language & linguistics, Elsevier, 597-607.
     [Google Scholar]
  56. Sanders, T.J.M., Spooren, W.P.M. & Noordman, L.G.M.(1992). Towards a taxonomy of coherence relations. Discourse Processes, 15 (1), 1-35.
     [Google Scholar]
  57. Shearer, N.A.(1972). Alexander Bain and the genesis of paragraph theory. Quarterly Journal of Speech, 58, 408-417.
     [Google Scholar]
  58. Silfhout, G. van, Evers-Vermeul, J., Mak, W.M. & Sanders, T.J.M.(2014). Connectives and processing signals: How textual features affect student’s processing and text representation. Journal of Educational Psychology106 (4), 1036-1048.
     [Google Scholar]
  59. Silfhout, G. van, Evers-Vermeul, J. & Sanders, T.(2015). Connectives as processing signals: How students benefit in processing narrative and expository texts. Discourse Processes52 (1), 47-76,
     [Google Scholar]
  60. Smith, E.W.(1894). Reviewed work: Paragraph-writing bij Fred N. Scott and Joseph V. Denney. The School Review, 2, 3, 168-170.
     [Google Scholar]
  61. Stark, H.(1988). What do paragraph markings do?Discourse Processes11, 275-303.
     [Google Scholar]
  62. Verhoeven, G.(1991). Structuur en functie van alinea’s. In M.Bax & W.Vuijk (red.), Thema’s in de taalbeheersing. Lezingen van het VIOT-taalbeheersingscongres op 19, 20 en 21 december 1990 aan de Rijksuniversiteit Groningen (p. 168-177) Dordrecht: ICG Publications.
     [Google Scholar]
  63. Viskil, E.(1994). Definiëren: Een bijdrage tot de theorievorming over het opstellen van definities. (Studies in language and language use; 12 109590805). Amsterdam: IFOTT.
     [Google Scholar]
  64. Watson Todd, R.(2016). Discourse topics. Amsterdam: Benjamins.
     [Google Scholar]
  65. Zwaan, R.A. & Rapp, D.N.(2006). Discourse comprehension-chapter 18. In Handbook of Psycholinguistics725-764.
     [Google Scholar]
  66. Nieuw Nederlands 1 havo/vwo(2011). Groningen: Noordhoff Uitgevers.
  67. Nieuw Nederlands 2 havo/vwo(2012). Groningen: Noordhoff Uitgevers.
  68. Nieuw Nederlands 3 havo(2014). Groningen: Noordhoff Uitgevers.
  69. Nieuw Nederlands 4/5 havo vijfde editie(2013). Groningen: Noordhoff Uitgevers.
  70. Op Niveau 1 havo/vwo leeropdrachtenboek(2017). tweede druk, vierde oplage. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
     [Google Scholar]
  71. Op Niveau 2 havo/vwo leeropdrachtenboek(2017). tweede druk, vierde oplage. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
     [Google Scholar]
  72. Op Niveau 3 havo leeropdrachtenboek(2017). eerste druk, eerste oplage. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
     [Google Scholar]
  73. Op Niveau Informatieboek tweede fase havo/vwo(2016). derde druk, derde oplage. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
     [Google Scholar]
  74. Plot26, geraadpleegd op 8 mei 2018 van de website www.plot26.nl.
  75. Talent 1 havo/vwo(2014). tweede editie, tweede oplage. ’s-Hertogenbosch: Malmberg.
     [Google Scholar]
  76. Talent 2 havo/ vwo(2015). tweede editie, tweede oplage. ’s-Hertogenbosch: Malmberg.
     [Google Scholar]
  77. Talent 3 havo(2016). tweede editie, tweede oplage. ’s-Hertogenbosch: Malmberg.
     [Google Scholar]
  78. Talent Vakboek voor havo, vwo, gymnasium tweede editie(2017). ’s-Hertogenbosch: Malmberg.
  79. Bruuttaal, geraadpleegd op 5 april 2018 van de website www.bruuttaal.nl.
  80. Asbreuk, H., Moor, A. de & Meer, E. van der(2017). Basisboek journalistiek schrijven: Schrijftechnieken en genres voor online, krant en tijdschrift. 3e dr. Groningen: Noordhoff Uitgevers.
     [Google Scholar]
  81. Dijk, A. van, Conijn, H. & Hiemstra, W.(2016). Argumenteren voor juristen. 2e dr. Groningen: Noordhoff Uitgevers.
     [Google Scholar]
  82. Dijk, A. van, Dijk, T. van & Mepschen, T.(2018). Schrijven voor juristen. 3e dr. Groningen: Noordhoff Uitgevers.
     [Google Scholar]
  83. Eemeren, F. van, Feteris, E., Grootendorst, R., Haaften, T. van, Harder, W. den, Kloosterhuis, H.et al.(1996). Argumenteren voor juristen: Het analyseren en schrijven van juridische betogen en beleidsteksten. 3e, herz. dr. Groningen: Wolters-Noordhoff.
     [Google Scholar]
  84. Eemeren, F. van, Garssen, B. & Rietstap, E.(2010). Overtuigend schrijven. 1e dr, 4e oplage. Baarn/Utrecht/Zutphen: ThiemeMeulenhoff.
     [Google Scholar]
  85. Elling, R., Andeweg, B., Jong, J. de & SwankhuisenC.(2015). Rapportagetechniek: Schrijven voor lezers met weinig tijd. 5e dr. Groningen: Wolters Noordhoff.
     [Google Scholar]
  86. Geus, J. de & Loomans, N.(2011). Stukken beter schrijven: Zo wordt schrijven makkelijker en leuker. Voll. herz. dr. Zaltbommel: Thema Uitgeverij.
     [Google Scholar]
  87. Goossen, M. & Schoordijk, F.(2014). Basisvaardigheden academisch schrijven. Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  88. Grubben, E. & Vriens, J.(2007). Professioneel schrijven: Handleiding voor creatief en overtuigend schrijven. 2e herz. dr. Den Haag: Sdu Uitgevers (Praktijkgidsen voor manager en ondernemer).
     [Google Scholar]
  89. Hermans, M.(2006). Schrijven met effect. 3e herz. dr. Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  90. Horst, J. ter & Molenaar, A.(2006). Zakelijk schrijven. Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  91. Jans, R.(2009). Een goed rapport: Schrijven van beleidsnota's, evaluatierapporten, verklarende en beschrijvende nota's en instructierapporten. 4e herz. dr. Soest: Nelissen.
     [Google Scholar]
  92. Jansen, C., Steehouder, M. & Gijsen, M.(2006). Professioneel communiceren: Taal- en communicatiegids. 2e herz. dr. Groningen: Nijhoff.
     [Google Scholar]
  93. Janssen, D. (red.) (2002). Zakelijke communicatie. 4e geh. herz.dr. Groningen: Wolters-Noordhoff.
     [Google Scholar]
  94. Janssen, E. & Hasselt-van Rijssen, M. van(2016). De kracht van het piramideprincipe: Gids voor helder denken en schrijven. Den Haag: Sdu Uitgevers (Praktijkgidsen voor manager en ondernemer).
     [Google Scholar]
  95. Jong, J. de(2011). Handboek academisch schrijven. Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  96. Koetsenruijter, W. & Slot, P.(2013). Hoe schrijf ik een betoog? Handleiding voor overtuigen met tekst. 1e dr. Groningen: Wolters-Noordhoff.
     [Google Scholar]
  97. Kussendrager, N., Lugt, D. van der & Verschoor, B.(2014). Basisboek Journalistiek: Achtergronden, genres, vaardigheden. 5e dr. Groningen: Noordhoff Uitgevers.
     [Google Scholar]
  98. Lamers, H.(1993). Hoe schrijf ik een wetenschappelijke tekst? Een handleiding om scripties, onderzoeksverslagen, dissertaties en literatuurrapporten te schrijven. 6e herz. dr. Muiderberg: Coutinho.
     [Google Scholar]
  99. Nederhoed, P.(2010). Helder rapporteren: Een handleiding voor het opzetten en schrijven van rapporten, scripties, nota's en artikelen. 10e, herz. dr. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
     [Google Scholar]
  100. Overduin, B.(1990). Rapporteren: Het schrijven van rapporten, nota’s, scripties en artikelen. 3e dr. Wijk bij Duurstede: Hentenaar.
     [Google Scholar]
  101. Renkema, J.(2017). Schrijfwijzer. 5e dr. Amsterdam: Boom Uitgevers.
     [Google Scholar]
  102. Soeteman, A., Huppes-Cluysenaer, E. & Zaltbommel, L. van(1992). Taalbeheersing voor juristen. 2e dr. Groningen: Wolters-Noordhoff Rechtswetenschappelijke Reeks.
     [Google Scholar]
  103. Spek, E. van der(2011). Schrijven voor lezers: Doelgericht schrijven van zakelijke teksten. SDU Uitgevers, Den Haag.
     [Google Scholar]
  104. Steehouder, M., JansenC., GulikL. van, Mulder, J., Pool, E. van der & Zeijl, W.(2016). Leren communiceren. 7e herz. dr. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers.
     [Google Scholar]
  105. Swanborn, J.(2016). Effectief schrijven in de juridische praktijk. Bussum: Coutinho.
     [Google Scholar]
  106. Tiggeler, E.(2016). Vraagbaak Nederlands. 7e herz dr. Amsterdam: Boom Uitgevers.
     [Google Scholar]
  107. Wachter, L. de, Fivez, K. & Soom, C. van(2008). Academisch schrijven: Een praktische gidsAcco, Leuven/Den Haag.
     [Google Scholar]
  108. Winden, A. van(2004). Doeltreffend rapporteren: Een praktische handleiding. Den Haag: Sdu Uitgevers.
     [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/TVT2020.1.001.VANW
Loading
Wat typeert een begrijpelijke alinea?
TvT 42, 3 (2020); https://doi.org/10.5117/TVT2020.1.001.VANW
/content/journals/10.5117/TVT2020.1.001.VANW
/content/journals/10.5117/TVT2020.1.001.VANW
Loading

Data & Media loading...

  • Article Type: Research Article
Keyword(s): comprehensibility; language norms; paragraph; text organization; writing

Most Cited Most Cited RSS feed

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error