Radix - Volume 49, Issue 1, 2023

Volgens Max Weber zijn verschillende levenswijzen (en hun onderliggende waarden) fundamenteel onverenigbaar. Wie een roeping heeft voor wetenschap of politiek kan volgens hem niet tegelijk ook religieus zijn; beide professies verdragen zich niet met de christelijke wereldbeschouwing en ethiek. Zijn argumentatie bestaat echter uit valse tegenstellingen en halve waarheden en berust op een nietzscheaanse karikatuur van het christendom. Weber was niet de redelijke liberaal of zelfs christelijke socioloog voor wie sommigen hem houden. Toch is zijn radicaal antichristelijke betoog ook voor christenen leerzaam.

De mogelijkheid om ambities op werkgebied te realiseren wordt voor een belangrijk deel bepaald door de plek waar we wonen. Doordat werkgelegenheid zich concentreert in stedelijke gebieden zijn jongeren gedwongen de plek waar ze zijn geworteld te verlaten. Om dit proces te doorbreken moet ruimtelijke solidariteit meer centraal staan in het overheidsbeleid. Individuele christenen en kerken worden opgeroepen om zich in te zetten voor lokale initiatieven die welvaart delen.

De huidige maatschappij wordt getekend door authenticiteit. Een ieder heeft eigen vrijheid en beslissingsrecht, en ‘de waarheid’ is ingeruild voor ’individuele waarheden’. Hoe gaat religie hier mee om? Is daar nog wel plaats voor? In de Joodse traditionele wetgeving bestaat een expliciete wens zich niet in te laten met nieuwerwetse denkbeelden. Echter, onderzoek naar vele moderne beslissingen, waarvan een enkel voorbeeld in dit artikel, kan aantonen dat nieuwe ideeën hun weg vinden in ook de meest traditionele rabbinale beslissingen.