2004
Volume 32, Issue 1
  • ISSN: 0929-8592
  • E-ISSN: 2667-1689

Abstract

Abstract

Diplomatic research has revealed that in the late medieval Low Countries the production of administrative texts for temporal and spiritual lords, such as the count of Hainaut and the bishop of Utrecht, was not only done by the clerks of their chanceries, but also by public notaries and town scribes, working on a professional basis. Moreover, in the second quarter of the fourteenth century the copying of registers in the comital chancery of Holland was outsourced to two Leiden priests, Gerrit Hoogstraat and Dirk Gravekijn, who also wrote books for the famous jurist Philips van Leyden, their relative. Other professional scribes in Leiden wrote administrative texts as well as books; in the fifteenth century we have the example of Huge Claaszoon die Scriver, who worked for the town’s magistrate and for a number of religious institutions. Elsewhere in the Netherlands, and beyond, more instances can be found of professionals writing both types of texts. Research on late medieval book production should therefore take into account the work of the documentary scribes, whose products, which are often richly available and mostly dated and localised, can give much information about the activities of professional writers.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/QUE2025.1.005.BURG
2025-10-01
2025-12-05
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/09298592/32/1/QUE2025.1.005.BURG.html?itemId=/content/journals/10.5117/QUE2025.1.005.BURG&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Burgers, J.W.J. (ed.), De registers van de Hollandse grafelijkheid 1299–1345 (http://resources.huygens.knaw.nl/registershollandsegrafelijkheid)
    [Google Scholar]
  2. Molhuijsen, P.C. (ed.), Philippus de Leyden, De cura reipublicae et sorte principantis, Werken der Vereeniging tot Uitgave der Bronnen van het Oude Vaderlandsche Recht, 2e reeks, 1 (Den Haag: Nijhoff, 1900; a separate re-edition Den Haag: Nijhoff, 1915)
    [Google Scholar]
  3. Prevenier, Walter (ed.), De oorkonden der graven van Vlaanderen (1191–aanvang 1206), Verzameling van de akten der Belgische vorsten, 5, 3 vols (Brussel: Koninklijke Academie van België, Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, 1964–71)
    [Google Scholar]
  4. Benders, J.F., Bestuursstructuur en schriftcultuur: een analyse van de bestuurlijke verschriftelijking in Deventer tot het eind van de 15de eeuw, Publicaties van de IJsselacademie, 173 (Kampen: IJsselacademie, 2004)
    [Google Scholar]
  5. Bouwman, André & Ed van derVlist, ‘Van schrijven naar drukken: het Leidse boek tussen begin en Beleg’, in Stad van boeken: handschrift en druk in Leiden, 1260–2000, ed. by AndréBouwman & others (Leiden: Primavera, 2008), pp. 1–152
    [Google Scholar]
  6. Bresslau, Harry, Handbuch der Urkundenlehre für Deutschland und Italien, 2 vols (Leipzig: Veit, 1912–31 (2nd edn); repr. Berlin: De Gruyter, 1968–69)
    [Google Scholar]
  7. Brinkman, Herman, ‘Het Comburgse handschrift en de Gentse boekproductie omstreeks 1400’, Queeste, 5 (1998), 98–113
    [Google Scholar]
  8. Burgers, J.W.J., ‘Grafelijke kanselarij en ambtenaren in Holland in de eerste jaren van het Henegouwse Huis (november 1299–circa 1320)’, in 1299: één graaf, drie graafschappen. De vereniging van Holland, Zeeland en Henegouwen, ed. by D.E.H.de Boer & others, Stichting Archeologie en Historie, 1 (Hilversum: Verloren, 2000), pp. 107–27
    [Google Scholar]
  9. Burgers, J.W.J., ‘Het Chronicon Egmundanum’, in Annalen van Egmond, ed. by MarijkeGumbert-Hepp & others, Middeleeuwse Studies en Bronnen, 107 (Hilversum: Verloren, 2007), pp. XL–LXXIX
    [Google Scholar]
  10. Burgers, J.W.J., ‘Oorkonden in Holland vóór 1200: de abdij van Egmond en het begin van het Hollandse oorkondewezen’, in Het klooster Egmond: hortus conclusus, ed. by G.N.M.Vis, Egmondse studiën, 5 (Hilversum: Verloren, 2008a), pp. 71–101
    [Google Scholar]
  11. Burgers, J.W.J., ‘Palaeography and Diplomatics: The Script of Charters in the Netherlands during the Fourteenth and Fifteenth Centuries’, Quaerendo, 38 (2008b), 9–31
    [Google Scholar]
  12. Burgers, J.W.J., ‘De bisschop, de heren en de stad: het oorkondewezen in Utrecht ca. 1250–ca. 1320’, in Chancelleries princières et Scriptoria dans les anciens Pays-Bas xe–xve siècles / Vorstelijke kanselarijen en Scriptoria in de Lage Landen 10de–15de eeuw, ed. by Th.de Hemptinne & J.-M.Duvosquel, Bulletin de la Comission royale d’Histoire / Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, 176/2 (Brussel: Commission Royale d’Histoire, 2010), pp. 187–215
    [Google Scholar]
  13. Burgers, J.W.J., ‘Het ontstaan van de registers van de Hollandse grafelijkheid 1299–1345, en hun plaats in het beoorkondingsproces’, in Bureaucratie in wording: studies rond de kanselarijregisters van de Hollandse grafelijkheid in de Henegouwse periode, 1299–1345, ed. by J.W.J.Burgers, E.CDijkhof & G.van Herwijnen (Hilversum: Verloren, 2023), pp. 55–92
    [Google Scholar]
  14. Burgers, J.W.J., E.C.Dijkhof & J.G.Kruisheer: ‘De doordringing van het schrift in Holland en Zeeland in de tweede helft van de dertiende eeuw’, in Wi Florens… De Hollandse graaf Floris V in de samenleving van de dertiende eeuw, ed. by D.E.H.de Boer, E.H.P.Cordfunke & H.Sarfatij (Utrecht: Matrijs, 1996), pp. 191–211
    [Google Scholar]
  15. De Paermentier, Els, Schrift in dienst van de macht: de grafelijke kanselarij in Vlaanderen en Henegouwen (1191–1244), Schrift en Schriftdragers in de Nederlanden in de Middeleeuwen, 7 (Hilversum: Verloren, 2021)
    [Google Scholar]
  16. Derolez, Albert, The Palaeography of Gothic Manuscript Books: From the Twelfth to the Early Sixteenth Century, Cambridge Studies in Palaeography and Codicology, 9 (Cambridge: Cambridge University Press, 2003)
    [Google Scholar]
  17. Feenstra, Robert, Philips van Leyden en zijn bibliotheek, In den houttuyn, nieuwe reeks, 1 (Leiden: Burgersdijk, 1994)
    [Google Scholar]
  18. Gumbert, J.P., ‘Boeken en boekhouding: Egmondse boeken onder abt Jan de Weent (1381–1404)’, in De abdij van Egmond: geschreven en beschreven, ed. by G.N.M.Vis, EgmondseStudiën, 4 (Hilversum: Verloren, 2002), pp. 59–72
    [Google Scholar]
  19. Gumbert, J.P., Illustrated Inventory of Medieval Manuscripts in Latin Script in the Netherlands, vol. 2: Leiden, Universiteitsbibliotheek BPL (Hilversum: Verloren, 2009)
    [Google Scholar]
  20. Guyotjeannin, O., & others, Diplomatique médiévale, L’atelier du médiéviste, 2 (Turnhout: Brepols, 1993)
    [Google Scholar]
  21. Kruisheer, J.G., De oorkonden en de kanselarij van de graven van Holland tot 1299, Hollandse Studiën, 2, 2 vols (Den Haag: Historische Vereniging voor Zuid-Holland, 1971)
    [Google Scholar]
  22. Kruisheer, J.G., ‘De registers van Pieter van Leiden: het papieren cartularium van de graven van Holland (1299) en het begin van de systematische registratie ter kanselarij (1316)’, Nederlands Archievenblad, 72 (1968), 28–110
    [Google Scholar]
  23. Leupen, P., Philip of Leyden: A Fourteenth Century Jurist. A Study of his Life and Treatise ‘De cura reipublicae et sorte principantis’, Rechtshistorische studies, 7 (Den Haag: Leiden University Press, 1981)
    [Google Scholar]
  24. Obbema, Pieter, De middeleeuwen in handen: over de boekcultuur in de late middeleeuwen (Hilversum: Verloren, 1996)
    [Google Scholar]
  25. Pleij, Herman, De sneeuwpoppen van 1511: literatuur en stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd (Amsterdam: Meulenhoff, 1988)
    [Google Scholar]
  26. Prevenier, W., ‘La Chancellerie des comtes de Flandre dans le cadre européen à la f in du xiie siècle’, Bibliothèque de l’École des Chartes, 125 (1967), 34–94
    [Google Scholar]
  27. Smit, H.J., De rekeningen der graven en gravinnen van het Henegouwse huis, iii Inleiding (Utrecht: Kemink en zoon, 1939)
    [Google Scholar]
  28. Stein, Robert, Politiek en historiografie: het ontstaansmilieu van Brabantse kronieken in de eerste helft van de vijftiende eeuw, Miscellanea neerlandica, 10 (Leuven: Peeters, 1994)
    [Google Scholar]
  29. Timmer, Rijk, Profeet in eigen land: Philips van Leiden en het publiek belang, Middeleeuwse Studies en Bronnen, 112 (Hilversum: Verloren, 2008)
    [Google Scholar]
  30. Van Camp, Valeria, De oorkonden en kanselarij van de graven van Henegouwen, Holland en Zeeland. Schriftelijke communicatie tijdens een personele unie: Henegouwen, 1280–1345, Schrift en Schriftdragers in de Nederlanden in de Middeleeuwen, 5, 2 vols (Hilversum: Verloren, 2011)
    [Google Scholar]
  31. van der Meulen, J.F., ‘Le Manuscrit Paris, BnF, fr. 571 et la bibliothèque du comte de Hainaut-Hollande’, Le Moyen Age, 113 (2007), 501–27.
    [Google Scholar]
  32. van der Vlist, Ed, ‘Het oudste cartularium van de Heilige Geest te Leiden: een handschriftenbeschrijving (met regestenlijst)’ (Leiden, 1987; typescript, a copy in Leiden, Erfgoed Leiden en Omstreken)
    [Google Scholar]
  33. van der Vlist, Ed, ‘De oudste oorkonden van de stad Leiden: een paleografisch-diplomatische studie’ (unpublished master’s dissertation, Universiteit Leiden, 1988; typescript, a copy in Leiden, Erfgoed Leiden en Omstreken)
    [Google Scholar]
  34. van Riemsdijk, Th., ‘De registers van Gerard Alewijnsz.’, Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Akademie van Wetenschappen, afdeling Letterkunde, derde reeks, 8 (Amsterdam: Müller, 1890), 124–91
    [Google Scholar]
  35. van Riemsdijk, Th., De tresorie en kanselarij van de graven van Holland en Zeeland uit het Henegouwsche en Beyersche huis (Den Haag: Nijhoff, 1908)
    [Google Scholar]
  36. Van Synghel, Geertrui, ‘Actum in camera scriptorum oppidi de Buscoducis’: de stedelijke secretarie van ’s-Hertogenbosch tot ca. 1450, Middeleeuwse Studies en Bronnen, 101 (Hilversum: Verloren, 2007)
    [Google Scholar]
  37. von Scarpatetti, Beat Matthias & others, Katalog der datierten Handschriften in der Schweiz in lateinischer Schrift vom Anfang des Mittelalters bis 1550, III: Die Handschriften der Bibliotheken St. Gallen-Zürich (Dietikon: Urs Graf, 1991)
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/QUE2025.1.005.BURG
Loading
/content/journals/10.5117/QUE2025.1.005.BURG
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error