f Kierkegaards ethiek van de zelfwording voorbij liberalisme en communitarisme

In dit artikel wordt betoogd dat Kierkegaards ‘enkeling’ begrepen moet worden in termen van een ethiek van de zelfwording, die religieus van aard is. Deze visie omvat een relationele opvatting van het individu, een nadruk op de opgave om ‘zichzelf’ te worden in plaats van dat men dit bij voorbaat al is, een bevestiging van een universele menselijke gelijkheid en een intrinsieke samenhang tussen zelfwording en naastenliefde. Daarmee neemt Kierkegaard een geheel eigen positie in tussen liberalisme enerzijds, waarin alle nadruk ligt op een onafhankelijk en zichzelf bepalend individu, en communitarisme anderzijds, waarin de eigenheid van het individu dreigt op te gaan in de gemeenschap.