Radix - Volume 47, Issue 3, 2021

Wiskundige modellen vormen de basis van epidemiologische voorspellingen. Het SIR-model beschrijft met differentiaalvergelijkingen hoeveel mensen er besmet raken over de tijd. Het kan voor verschillende ziekten en maatregelen uitgebreid worden met specifieke details, om zo accurate voorspellingen te maken. Hiervoor is wel goede input nodig. De huidige pandemie in combinatie met onze bereikbaarheid via smartphones heeft gezorgd voor nieuwe data, en daardoor kansen geboden voor wetenschappers om betrouwbare voorspellingen te doen.

Het onderwijs heeft mediawijze docenten nodig om toekomstgericht les te kunnen blijven geven en om leerlingen voor te bereiden op een steeds verder digitaliserende samenleving. Enige basale kennis over de inzet van ICT binnen het onderwijs is dan noodzakelijk om die goede docent te worden of te blijven. Een mediawijze docent moet ook voortdurend reflecteren op welke inzet van media effectief is. De COVID-crisis fungeerde als aanjager om het belang van mediawijsheid te zien en te komen tot een visie op digitaal onderwijs.

Er wordt wereldwijd op vergelijkbare manier gereageerd op de coronacrisis. Dit duidt niet in de eerste plaats op een wetenschappelijke consensus, maar op een onder de oppervlakte aanwezige verhouding tot de werkelijkheid. Die verhouding penetreert in onze praktische omgang met het virus dankzij subtiele vormen van propaganda. Hierdoor kiezen wij als vanzelfsprekend voor een bepaalde manier van gedrag op geleide van een achterliggende gezondheidsmythe. Onze ongerustheid over wat er gebeurt in deze crisis ontspringt aan de hedendaagse sociologische inbedding van de technische blik.

Dit artikel is een pleidooi voor het levensbeschouwelijke belang van de roman, van het ‘geloven in fictie’. Onderzocht wordt hoe personages in romans van Ian McEwan, Salman Rushdie, Anna Enquist en Hafid Bouazza omgaan met verlies en dood. Zij vinden vooral troost in vriendschap, muziek, literatuur en in het koesteren van de herinnering. Deze vormen van troost blijken even vruchtbaar en betekenisvol te zijn als de troost die de religie aanreikt. Misschien liggen geloven en niet-geloven minder ver uit elkaar dan vaak wordt verondersteld.

Ethiek en terrorismebestrijding zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Professionals op het gebied van terrorismebestrijding hebben dan ook regelmatig te maken met uiteenlopende ethische dilemma’s. In wetenschap en beroepspraktijk is er echter weinig aandacht voor de ethische dimensies van terrorismebestrijding. Wie inspiratie op wil doen over een goede omgang met ethische dilemma’s op het werk komt vroeg of laat uit bij de rijke ervaringen bij defensie en in de zorgsector. Praktische ethiekondersteuning is hier aan de orde van de dag. Moreel beraad heeft als een van de instrumenten van ethiekondersteuning binnen de medische sector zijn nut bewezen en blijkt ook voor terrorismebestrijders meerwaarde te bieden. De meerwaarde van deze vorm van ethiekondersteuning draagt bij aan een versterking van een professionele en ethische organisatiecultuur. Hier zou ook het openbaar bestuur in het algemeen van kunnen profiteren door zodoende de kwaliteit van en het draagvlak voor overheidshandelen te versterken.

Onze ontmoeting en kennismaking met de wereld geschiedt altijd vanuit een bepaalde stemming, ook al zijn wij ons daarvan niet altijd bewust of ontkennen we dat in de overtuiging louter objectief en rationeel te zijn. Aan de stemmingen kunnen wij niet ontkomen. Zelfs de zuiverste, contemplatieve beschouwing, vermag de gestemdheid niet achter zich te laten; de rust laat de werkelijkheid op een typisch begrijpelijke wijze tevoorschijn treden. Stemmingen zijn op fundamentele wijze bepalend voor hoe de wereld en het leven aan ons verschijnen en hoe wij ons tot elkaar verhouden. Niet alle stemmingen hebben echter dezelfde ontsluitingskracht. In dit artikel wordt bepleit dat dit inzicht ook voor de rechtsgeleerdheid van grote theoretische en praktische betekenis kan zijn. In vergelijking met rust en vrees is de angst een geprivilegieerde stemming daar die zich openstelt voor een ruimere en rijkere werkelijkheid. De rechter zou deze gestemdheid niet moeten onderdrukken, maar juist toe moeten laten. De grondstemming van de wijze en moedige rechter is die van de angst.