Een herbezinning op de Nederlandse arbeidssociologie | Amsterdam University Press Journals Online
2004
  1. Home
  2. A-Z Publications
  3. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken
  4. Volume 39, Issue 1
  5. Article
Volume 39, Issue 1
  • ISSN: 0169-2216
  • E-ISSN: 2468-9424

Abstract

Samenvatting

De Nederlandse arbeidssociologie heeft in vergelijking met haar bloeiperiode in de jaren 70 van de vorige eeuw aan momentum verloren. Niet alleen is een aantal voorwaardenscheppende voorzieningen, zoals eigen zelfstandige leerstoelen en op de arbeidssociologie toegespitste (meerjarige) onderzoeksprogramma’s, in de afgelopen decennia grotendeels verloren gegaan. Ook inhoudelijk gezien heeft het vak aan identiteit verloren. Klassieke arbeidssociologische onderzoeksthema’s zoals medezeggenschap, arbeidsverhoudingen in de industrie en aanverwante sectoren, arbeidsvoldoening en vervreemding in de arbeid nemen vandaag de dag een minder prominente plaats in. Een actualiserende herbezinning wat betreft inhoud en methoden van de arbeidssociologie lijkt geboden. Hierbij kan enerzijds inspiratie worden geput uit de Franse ‘sociologie du travail’, welke het fenomeen arbeid beschouwt als een duurzame sociale institutie vanuit zowel een cognitieve als een interactieve invalshoek (Lallement, 2007). En anderzijds tevens uit het werk van de Duits historicus Karl Schlögel (2017). Schlögel bepleit een ruimer gebruik van onderzoeksbronnen en -methoden dan de gebruikelijke, zoals het benutten van films, theater, kunst, architectuur, romans en gedichten als secundaire of soms zelfs ook als primaire bronnen voor onderzoek. Aan de hand van een tweetal inhoudelijke voorbeelden betreffende respectievelijk ‘welfare work’ in vergelijkend historisch perspectief en daarnaast mede op empirisch onderzoek gebaseerde industrieromans uit verschillende industrielanden wordt dit nader uitgewerkt. Het artikel mondt uit in een aantal concrete suggesties betreffende een inhoudelijke herbezinning en update van de Nederlandse arbeidssociologie en toekomstig arbeidssociologisch onderzoek.

© Erik de Gier
Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/TVA2023.1.009.GIER
2023-03-01
2024-04-19
Loading full text...

Full text loading...

References

  1. Berting, J., & De Sitter, L. U. (1971). Arbeidsatisfactie. Theorie, methodiek, feiten. Van Gorcum.
     [Google Scholar]
  2. Bon, F. (2004). Deawoo. Fayar.
     [Google Scholar]
  3. Bourdieu, P. (1993). La misère du monde. Seuil.
     [Google Scholar]
  4. Buiter, J. H. (1968). Modern salariaat in wording. Universitaire Pers Rotterdam.
     [Google Scholar]
  5. De Gier, E. (2016). Capitalist Workingman’s Paradises Revisited. Corporate Welfare Work in Great Britain, the USA, Germany and France in the Golden Age of Capitalism 1880-1930. Amsterdam University Press (AUP).
     [Google Scholar]
  6. De Gier, E. (2018). Modernist industrial novels and industrial sociology. A comparison between Weimar Germany and Post-WWII Italy. Przeglad Socjologiczny, LXVII/67(3), 179-196.
     [Google Scholar]
  7. De Gier, E. (2020). Between “Utopia” and “Dystopia”. American 20th century novels and industrial sociology. La nouvelle revue du travail, 17, 1-15, https://journals.openedition.org/nrt/7496
     [Google Scholar]
  8. De Gier, E. (2022). From the Good Factory towards a New Sustainable Post-war Social Order in Italy. The Remarkable “Utopian” Welfare Work Policies of Adriano Olivetti and his Typewriter Company in the 1950s. management revue Socio-Economic Studies (mrev), 33, 1-18.
     [Google Scholar]
  9. De Swaan, A. (1971/1972). Een boterham met tevredenheid. Van Gennep.
     [Google Scholar]
  10. Eribon, D. (2009). Retour à Reims. Flammarion.
     [Google Scholar]
  11. Heilbron, J. (2015). French Sociology. Cornell University Press.
     [Google Scholar]
  12. Hövels, B. W. M., & Nas, P. (1976). Ondernemingsraden en medezeggenschap. Samsom.
     [Google Scholar]
  13. Kennedy, J. C. (2021). Aan het werk. Prometheus.
     [Google Scholar]
  14. Kracauer, S. (1930/2013) Die Angestellten. Aus dem neuesten Deutschland. Suhrkamp.
     [Google Scholar]
  15. Lallement, M. (2007). Le travail. Une sociologie contemporaine. Gallimard.
     [Google Scholar]
  16. Louis, E. (2014). En finir avec Eddy Bellegueule. Seuil.
     [Google Scholar]
  17. Mok, A. L. (1990). In het zweet uws aanschijns… Inleiding in de arbeidssociologie. Stenfert Kroese.
     [Google Scholar]
  18. Ottieri, O. (2004). Donnaruma all’ assalto. Garzanti.
     [Google Scholar]
  19. Ponthus, J. J. (2019). Á la ligne. Feuillets d’usine. La Table Ronde. Folio
     [Google Scholar]
  20. Ramondt, J. J. (1974). Bedrijfsdemocratisering zonder arbeiders. Samsom.
     [Google Scholar]
  21. Schlögel, K. (2017). Das Leben der Dinge. Materielle Kultur als Wahrnehmungsregister der Russischen Revolution. Lettre International, 118, 66-73.
     [Google Scholar]
  22. Sinclair, U. (1906). The jungle. Amazon: Kindle eBooks.
     [Google Scholar]
  23. Ten Hoeven, P. J. A. (1963). Havenarbeiders in Amsterdam en Rotterdam. Stenfert Kroese.
     [Google Scholar]
  24. Van Vliet, G. E. (1979). Bedrijvenwerk als vorm van belangenbehartiging. Samsom.
     [Google Scholar]
  25. Volponi, P. (1974 [1962]). Memoriale. Einaudi.
     [Google Scholar]
  26. Wielers, R. (2022). Van fabrieksarbeider tot zzp’er. De veranderende aard en betekenis van werk. In J.van den Berg, M.Ham, R.Bosman, & G.Engbersen (Reds.), Raadselen van de maatschappij. Honderd jaar sociologie in Nederland (pp. 15-32). Van Gennep.
     [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/TVA2023.1.009.GIER
Loading
Keyword(s): historical and comparative approach; industrial novels; reconsidering Dutch industrial sociology; research methods industrial sociology; sociology of work; welfare work

Most Cited Most Cited RSS feed

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error