2004
Volume 41, Issue 2
  • ISSN: 0169-2216
  • E-ISSN: 2468-9424

Abstract

Samenvatting

In oktober 2022 is de ‘Europese Richtlijn betreffende toereikende minimumlonen in de Europese Unie’ aangenomen. Een van de doelen van deze richtlijn is het realiseren van een cao-dekkingsgraad van 80 procent in de lidstaten. De huidige 71,8 procent in Nederland ligt hier echter ver vandaan, zeker gezien de dalende trend in de cao-dekkingsgraad. Nederland moet dus aan de bak. Deze bijdrage beoogt de trends en oorzaken die aan de dalende cao-dekkingsgraad ten grondslag liggen in kaart te brengen en op basis hiervan een zo breed mogelijk scala aan maatregelen te opperen. Oorzaken van de daling moeten worden gezocht in zwakke vakbonden, afnemende motivatie van werkgevers om cao’s af te sluiten en een verschuiving van de werkgelegenheid naar sectoren met een lage cao-dekkingsgraad. We opperen beleidsmaatregelen die zijn onder te verdelen in vier overkoepelende aanpakken: het versterken van de sociale partners, het verplichten van cao-onderhandelingen, aantrekkelijker maken van cao’s en het herorganiseren van het stelsel. We betogen daarnaast dat een eenzijdige focus op de dekkingsgraad onvoldoende is. Om een cao-stelsel te bereiken en te behouden met een grote reikwijdte en toegevoegde waarde voor zowel werknemers als werkgevers dient een hoge dekkingsgraad hand in hand te gaan met oog voor kwaliteit en naleving.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/TVA2025.2.006.BEEN
2025-08-01
2025-08-18
Loading full text...

Full text loading...

References

  1. Been, W. M., & Keune, M. (2019). The Netherlands: Decentralisation and growing power imbalances within a stable institutional context. In T.Müller, K.VanDaele, & J.Waddington (Reds.). Collective bargaining in Europe (pp. 445-463). ETUI.
    [Google Scholar]
  2. Been, W., & Keune, M. (2022). Bringing labour market flexibilization under control? Marginal work and collective regulation in the creative industries in the Netherlands. European Journal of Industrial Relations, 09596801221127109.
    [Google Scholar]
  3. Boumans, S. (2022). Neoliberalisation of industrial relations: The ideational development of Dutch employers’ organisations between 1976 and 2019. Economic and Industrial Democracy, 43(4), 1610-1631.
    [Google Scholar]
  4. Centraal Bureau voor de Statistiek. (2024). Flexwerk in Nederland en de EU. Geraadpleegd op 3februari2025, van https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/dossier-flexwerk/flexwerk-in-nederland-en-de-eu#:~:text=Met%2035%20procent%20flexwerkers%20staat,dan%20gemiddeld%20in%20de%20EU
    [Google Scholar]
  5. Commissie Regulering van Werk. (2020). In wat voor land willen wij werken? Naar een nieuw ontwerp voor de regulering van werk. Rijksoverheid. Geraadpleegd op 3februari2025, van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/01/23/rapport-in-wat-voor-land-willen-wij-werken
    [Google Scholar]
  6. De Beer, P. (2013). Arbeidsverhoudingen onder druk [Preadviezen Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde]. Sdu Uitgevers.
    [Google Scholar]
  7. De BeerP., & Berntsen, L. (2019). Vakbondslidmaatschap onder druk in Nederland, maar niet in België. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, 35(3), 255-274.
    [Google Scholar]
  8. De Beer, P., & Berntsen, L. (2023). Trade unions in the Netherlands: Erosion of their power base in the stable Polder Model. In J.Waddington, T.Müller, & K.Vandaele (Reds.), Trade unions in the European Union (pp. 799-832). Peter Lang.
    [Google Scholar]
  9. De Beer, P., & Keune, M. (2018). De erosie van het poldermodel. Mens & maatschappij, 93(3), 231-260.
    [Google Scholar]
  10. De Beer, P., & De Sauvage Nolting, R. (2024). Balanceren op de cao-helling: Oorzaken van de daling van de cao-dekkingsgraad en wat eraan te doen is (Publicatie nr. 27). De Burcht Wetenschappelijk Bureau voor de Vakbeweging.
    [Google Scholar]
  11. De Spiegelaere, S. (2024). Time for Action! How policy can strengthen (multi-employer) collective bargaining in Europe. UNI Europa.
    [Google Scholar]
  12. Glassner, V., & Hofmann, J. (2023). Austria: Trade unions in a world of ‘contested stability’? In J.Waddington, T.Müller, & K.Vandaele (Reds.), Trade unions in the European Union (pp. 93-129). Peter Lang.
    [Google Scholar]
  13. Keune, M. (2021). Inequality between capital and labour and among wage-earners: the role of collective bargaining and trade unions. Transfer: European Review of Labour and Research, 27(1), 29-46.
    [Google Scholar]
  14. Lehr, A., Jansen, G., & Brandl, B. (2024). All about power after all? A multi-level analysis of employers’ organization membership in Europe. British Journal of Industrial Relations, 62(2), 233-261.
    [Google Scholar]
  15. Salverda, W. (2024). Terwijl CAO-dekking daalt, nemen loonongelijkheid en bestaansonzekerheid toe. ESB, 109(4833), 222-225.
    [Google Scholar]
  16. Schaeps, M. (2024). Het al dan niet betrokken zijn van de vakbonden bij de totstandkoming van een cao. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
    [Google Scholar]
  17. Stichting van de Arbeid. (2013). Perspectief voor een sociaal én ondernemend land: uit de crisis, met goed werk, op weg naar 2020. Verantwoordelijkheid nemen én dragen, kansen creëren én benutten. Geraadpleegd op 3februari2025, van https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-219373
    [Google Scholar]
  18. Trif, A., & Paolucci, V. (2019). Romania: From legal support to frontal assault. In T.Müller, K.VanDaele, & J. Waddington, J. (Reds.). Collective bargaining in Europe. (pp. 505-523) ETUI.
    [Google Scholar]
  19. Van Hijum, Y.. (2024). Agenda voor werkend Nederland. Rijksoverheid. Geraadpleegd op 3februari2025, van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2024/11/18/kamerbrief-agenda-voor-werkend-nederland
    [Google Scholar]
  20. Verhoeff, A. (2016). In de schaduw van de markt? Een reflectie van de robuustheid van looncoördinatie via doorwerking. In M. Keune, M. (Red.), Nog steeds een mirakel? De legitimiteit van het poldermodel in de eenentwintigste eeuw (pp. 225-253). Amsterdam University Press.
    [Google Scholar]
  21. Vincent, C. (2019). France: The rush towards prioritizing the enterprise level. In T.Müller, K.VanDaele, & J.Waddington (Reds.), Collective bargaining in Europe (pp. 217-238). ETUI.
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/TVA2025.2.006.BEEN
Loading
/content/journals/10.5117/TVA2025.2.006.BEEN
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error