2004
Volume 37, Issue 2
  • ISSN: 0169-2216
  • E-ISSN: 2468-9424

Abstract

Samenvatting

In dit artikel onderzoeken we de relatie tussen sociaaleconomische status (SES), psychische gezondheid en arbeid. Via een systematische literatuurreview hebben we onderzocht in hoeverre er een verband is tussen enerzijds SES, en anderzijds blijven werken en werkfunctioneren bij veelvoorkomende psychische klachten. Ook hebben we middels een kwalitatieve studie onder arboprofessionals, leidinggevenden en werknemers onderzocht welke factoren het blijven werken met psychische klachten voor werknemers met een lage SES belemmeren dan wel bevorderen. Op basis van de literatuurreview blijken SES-groepen niet te verschillen in hun werkfunctioneren bij psychische klachten. Wel vinden we enig bewijs dat een hoog inkomen en hoge beroepsklasse het blijven werken bevorderen. Daarnaast blijken uit de kwalitatieve studie factoren om te blijven werken met psychische klachten en een lage SES een samenspel te zijn van kenmerken van de werknemer, het werk en de leidinggevende. Waar financiële stress het blijven werken van werknemers met een lage SES belemmert, zijn potentiële bevorderende factoren: zelfinzicht, regelmogelijkheden in arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden, en een steunende leidinggevende. In de praktijk zijn er bij medewerkers met een lage SES echter minder mogelijkheden om deze gunstige voorwaarden te realiseren.

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/TVA2021.2.006.VOSS
2021-01-01
2024-10-11
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/01692216/37/2/TVA2021.2.006.VOSS.html?itemId=/content/journals/10.5117/TVA2021.2.006.VOSS&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Adler, N.E., Boyce, T., Chesney, M.A., Cohen, S., Folkman, S., Kahn, R.L., & Syme, S.L. (1994). Socioeconomic status and health: The challenge of the gradient. American Psychologist, 49(1), 15-24.
    [Google Scholar]
  2. Beck, A., Crain, L.A., Solberg, L.I., Unützer, J., Maciosek, M.V., Whitebird, R.R., & Rossom, R.C. (2014). The effect of depression treatment on work productivity. American Journal of Managed Care, 20(8), e294-301.
    [Google Scholar]
  3. Boeije, H. (2016). Analyseren in kwalitatief onderzoek: Denken en doen (2e druk). Amsterdam: Boom Uitgevers.
    [Google Scholar]
  4. Burdorf, A., Robroek, S.J.W., Schuring, M., Brouwer, S., Van Holland, B.J., Koolhaas, W., Abma, F.I., Detaille, S., et al. (2016). Kennissynthese: Werk(en) is gezond. Een studie in opdracht van ZonMW. Rotterdam: Erasmus MC.
    [Google Scholar]
  5. Carlier, B., & Van Hees, S. (2020). Arbeidsdeskundige handreiking voor werkgevers: De mentaal gezonde zaak. Advisie, 2, 14-17.
    [Google Scholar]
  6. Chakraborty, S., & Subramanya, A.H. (2013). Socio-demographic and clinical predictors of absenteeism – A cross-sectional study of urban industrial employees. Industrial Psychiatry Journal, 22(1), 17-21.
    [Google Scholar]
  7. Cochrane, A., Higgins, N.M., Rothwell, C., Ashton, J., Breen, R., Corcoran, O., FitzGerald, O., Gallagher, P., et al. (2018). Work outcomes in patients who stay at work despite musculoskeletal pain. Journal of Occupational Rehabilitation, 28, 559-567.
    [Google Scholar]
  8. Cocker, F., Martin, A., Scott, J., Venn, A., Otahal, P., & Sanderson, K. (2011). Factors associated with presenteeism among employed Australian adults reporting lifetime major depression with 12-month symptoms. Journal of Affective Disorders, 135(1-3), 231-240.
    [Google Scholar]
  9. Corbière, M., Negrini, A., & Dewa, C.S. (2013). Mental health problems and mental health disorders: Linked determinants to work participation and work functioning. In P.Loisel & J.R.Anema (Eds.), Handbook of work disability: Prevention and management (pp. 267-288). New York: Springer.
    [Google Scholar]
  10. De Graaf, R., Ten Have, M., & Van Dorsselaer, S. (2010). De psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking, NEMESIS-2: Opzet en eerste resultaten.Utrecht: Trimbos Instituut.
    [Google Scholar]
  11. De Rijk, A. (2018). Arbeidsre-integratie blijft mensenwerk. Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen, 96(5), 208-215.
    [Google Scholar]
  12. De Vries, H.J., Reneman, M.F., Groothoff, J.W., Geertzen, J.H.B., & Brouwer, S. (2012). Factors promoting staying at work in people with chronic nonspecific musculoskeletal pain: A systematic review. Disability & Rehabilitation, 34(6), 443-458.
    [Google Scholar]
  13. Dekkers-Sanchez, P.M., Hoving, J.L., Sluiter, J.K., & Frings-Dresen, M.H (2008). Factors associated with long-term sick leave in sick-listed employees: A systematic review. Occupational and Environmental Medicine, 65(3), 153-157.
    [Google Scholar]
  14. Dieker, A.C.M., IJzelenberg, W., Proper, K.I., Burdorf, A., Ket, J.C.F., Van der Beek, A.J., & Hulsegge, G. (2019). The contribution of work and lifestyle factors to socioeconomic inequalities in self-rated health – A systematic review. Scandinavian Journal of Work, Environment and Health, 45(2), 114-125.
    [Google Scholar]
  15. Evans-Lacko, S., & Knapp, M. (2018). Is manager support related to workplace productivity for people with depression: A secondary analysis of a cross-sectional survey from 15 countries. BMJ Open, 8(6), e021795.
    [Google Scholar]
  16. Hämmig, O., & Bauer, G.F. (2013). The social gradient in work and health: A cross- sectional study exploring the relationship between working conditions and health inequalities. BMC Public Health, 13, 1170.
    [Google Scholar]
  17. Hilton, M.F., Scuffham, P.A., Sheridan, J., Cleary, C.M., & Whiteford, H.A. (2008). Mental ill-health and the differential effect of employee type on absenteeism and presenteeism. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 50(11), 1228-1243.
    [Google Scholar]
  18. Hong, Q.N., Pluye, P., Fàbregues, S., Bartlett, G., Boardman, F., Cargo, M., Dagenais, P., Gagnon, M.-P., et al. (2018). Mixed Methods Appraisal Tool (MMAT), version 2018. Registration of Copyright (#1148552), Canadian Intellectual Property Office, IndustryCanada.
    [Google Scholar]
  19. Hoven, H., & Siegrist, J. (2013). Work characteristics, socioeconomic position and health: A systematic review of mediation and moderation effects in prospective studies. Occupational and Environmental Medicine, 70, 663-669.
    [Google Scholar]
  20. Jha, M.K., Minhajuddin, A., Greer, T.L., Carmody, T., Rush, A.J., & Trivedi, M.H. (2016). Early improvement in work productivity predicts future clinical course in depressed outpatients: Findings from the CO-MED trial. American Journal of Psychiatry, 173(12), 1196-1204.
    [Google Scholar]
  21. Kok, A.A., Plaisier, I., Smit, J.H., & Penninx, B.W. (2017). The impact of conscientiousness, mastery, and work circumstances on subsequent absenteeism in employees with and without affective disorders. BMC Psychology, 5(1), 10.
    [Google Scholar]
  22. Lagerveld, S.E., Bültmann, U., Franche, R.L., Van Dijk, F.J., Vlasveld, M.C., Van der Feltz-Cornelis, C.M., Bruinvels, D.J., Huijs, J.J.J.M., et al. (2010). Factors associated with work participation and work functioning in depressed workers: A systematic review. Journal of Occupational Rehabilitation, 20(3), 275-292.
    [Google Scholar]
  23. Lerner, D., Adler, D.A., Rogers, W.H., Chang, H., Lapitsky, L., McLaughlin, T., & Reed, J. (2010). Work performance of employees with depression: The impact of work stressors. American Journal of Health Promotion, 24(3), 205-213.
    [Google Scholar]
  24. Lexis, M.A.S., Jansen, N.W.H., Huibers, M.J.H., Van Amelsvoort, L.G.P.M., Berkouwer, A., TjinATon, G., Van den Brandt, P.A., & Kant, IJ. (2011). Prevention of long-term sickness absence and major depression in high-risk employees: A randomized controlled trial. Occupational and Environmental Medicine, 68, 400-407.
    [Google Scholar]
  25. Löve, J., Holmgren, K., Torén, K., & Hensing, G. (2012). Can work ability explain the social gradient in sickness absence: A study of a general population in Sweden. BMC Public Health, 12, 163.
    [Google Scholar]
  26. Moher, D., Liberati, A., TetzlaffJ., Altman, D.G., & the PRISMA Group (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. Annals of Internal Medicine, 151, 264-269.
    [Google Scholar]
  27. Molarius, A., & Grandström, F. (2018). Educational differences in psychological distress? Results from a population-based sample of men and women in Sweden in 2012. BMJ Open, 8, e021007.
    [Google Scholar]
  28. OECD. (2012). Sick on the job? Myths and realities about mental health and work. Parijs: OECD Publishing.
    [Google Scholar]
  29. Oomens, S., Huijs, J., Andriessen, S., & Blonk, R. (2010). Werkhervatting bij psychische klachten: Omgaan met belemmeringen in de werksituatie.Hoofddorp: TNO.
    [Google Scholar]
  30. Plaisier, I., Beekman, A.T., De Graaf, R., Smit, J.H., Van Dyck, R., & Penninx, B.W. (2010). Work functioning in persons with depressive and anxiety disorders: The role of specific psychopathological characteristics. Journal of Affective Disorders, 125(1-3), 198-206.
    [Google Scholar]
  31. Plaisier, I., De Graaf, R., De Bruijn, J., Smit, J., Van Dyck, R., Beekman, A., & Penninx, B. (2012). Depressive and anxiety disorders on-the-job: The importance of job characteristics for good work functioning in persons with depressive and anxiety disorders. Psychiatry Research, 200(2-3), 382-388.
    [Google Scholar]
  32. RIVM. (2018). Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018: Een gezond vooruitzicht – Synthese. Bilthoven: RIVM.
    [Google Scholar]
  33. Robroek, S.J.W., Nieboer, D., Järvholm, B., & Burdorf, A. (2020). Educational differences in duration of working life and loss of paid employment: Working life expectancy in The Netherlands. Scandinavian Journal of Work, Environment and Health, 46(1), 77-84.
    [Google Scholar]
  34. Robroek, S.J.W., Van Lenthe, F.J., & Burdorf, A. (2013). The role of lifestyle, health, and work in educational inequalities in sick leave and productivity loss at work. International Archives of Occupational and Environmental Health, 86, 619-627.
    [Google Scholar]
  35. Schaap, R., Schaafsma, F.G., Bosma, A.R., Huysmans, M.A., Boot, C.R.L., & Anema, J.R. (2020). Improving the health of workers with a low socioeconomic position: Intervention Mapping as a useful method for adaptation of the Participatory Approach. BMC Public Health, 20, 961.
    [Google Scholar]
  36. Schieman, S., & Koltai, J. (2017). Discovering pockets of complexity: Socioeconomic status, stress exposure, and the nuances of the health gradient. Social Science Research, 63, 1-18.
    [Google Scholar]
  37. Siegrist, J., & Menni, C. (2009). Work stress and health in the context of social inequality. In A.-S.G.Antoniou, C.L.Cooper, G.PChrousos, C.D.Spielberger, & M.W.Eysenck (Eds.), New horizons in management: Handbook of managerial behavior and occupational health (pp. 193-205). Cheltenham, UK/Northampton, MA, USA: Edward Elgar.
    [Google Scholar]
  38. Smulders, P., & Van den Bossche, S. (2018). De winnaars en verliezers van de economische crisis. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, 34(2), 121-137.
    [Google Scholar]
  39. Stronks, K., Crielaard, L., Galenkamp, H., & Nicolaou, M. (2019). Ongelijke kansen op gezondheid: Hoe krijgen we meer grip op dit complexe verschijnsel? In W.van de Werfhorst & E.van Hest (red.), Gelijke kansen in de stad (pp. 142-160). Amsterdam: Amsterdam University Press.
    [Google Scholar]
  40. Uribe, J.M., Pinto, D.M., Vecino-Ortiz, A.I., Gomez-Restrepo, C., & Rondon, M. (2017). Presenteeism, absenteeism, and lost work productivity among depressive patients from five cities of Colombia. Value in Health Regional Issues, 14, 15-19.
    [Google Scholar]
  41. UWV. (2018). Arbeidsongeschiktheid naar oorzaak en wet. Geraadpleegd op 19mei2020 op: https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/arbeidsongeschiktheid/cijfers-context/oorzaken#node-arbeidsongeschiktheid-naar-oorzaak-en-wet
    [Google Scholar]
  42. Van der Klink, J.J.L., & Terluin, B. (2005). Psychische problemen en werk: Handboek voor een activerende begeleiding door huisarts en bedrijfsarts.Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
    [Google Scholar]
  43. Van Gestel, N., Vossen, E., Oomens, S., & Hollanders, D. (2013). Toekomst van de sociale zekerheid: Over provisie, preventie en participatie.Den Haag: Boom Lemma.
    [Google Scholar]
  44. Van Hees, S., Carlier, B., Blonk, R.W.B., & Oomens, S. (2021). Understanding work participation among employees with common mental disorders: What works for whom, under what circumstances and how? A systematic realist review protocol. Work, 69(3).
    [Google Scholar]
  45. Virtanen, M., Vahtera, J., Pentti, J., Honkonen, T., Elovainio, M., & Kivimaki, M. (2007). Job strain and psychologic distress influence on sickness absence among Finnish employees. American Journal of Preventive Medicine, 33(3), 182-187.
    [Google Scholar]
/content/journals/10.5117/TVA2021.2.006.VOSS
Loading
/content/journals/10.5117/TVA2021.2.006.VOSS
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error