Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken - Volume 33, Issue 2, 2017

De zorgsector is steeds meer in beweging. De sector wordt gekenmerkt door een stijgende vraag naar zorg (mede als gevolg van de vergrijzing), meer marktwerking, bezuinigingen, en technologische en medische innovaties. Daarnaast worden kwaliteitsnormen, in het kader van transparantie, steeds belangrijker en strenger gehandhaafd. Voor werknemers in de zorg betekent dit dat ook de werkomgeving en wer Read More

In 2015 werkten 1,3 miljoen mensen in Nederland in de zorg. Zij deden dat als werknemer in 1,4 miljoen banen. Als zelfstandige waren 129.000 mensen actief. Aan alle zorgdiensten en -goederen die zij leverden, werd 94,4 miljard euro uitgegeven. In deze bijdrage wordt ingegaan op de werkgelegenheid die hoort bij die uitgaven: ontwikkeling, omvang en verdeling naar sector, beroep, geslacht en leeftijd.

In bestaande arbeidsmarktverkenningen voor strategische personeelsplanning ligt de nadruk op het doortrekken van trends uit het verleden naar de toekomst. Het correspondeert met een benadering van strategische personeelsplanning als het overbruggen van de kloof tussen het bestaande en het gewenste personeelsbestand. In de dynamiek, onzekerheid en complexiteit van de zorgsector zijn de huidige toekomstverkenning Read More

Het doel van deze bijdrage is om de duurzame inzetbaarheid van werknemers in de sector zorg en welzijn in kaart te brengen, zowel in de sector als geheel, alsook in subsectoren zoals ziekenhuizen, huisartsenpraktijken, verpleeg- en verzorgingstehuizen en de thuiszorg. De vraag daarbij is hoe het gesteld is met de duurzame inzetbaarheid van werknemers in deze sector: tot welke leeftijd kan en wil men in deze sector lange Read More

Hebt u al gehoord van het 'plascontract'? Het concept zette Nederland in de herfst van 2016 in rep en roer. Het personeel van verpleeghuis Grootenhoek in Hellevoetsluis kreeg instructies om bewoners maximaal drie keer per dag naar het toilet te laten gaan. Contractueel vastgelegd om 11, 14 en 18 uur. Het is slechts één van de vele voorbeelden die het rechtstreekse gevolg zijn van de overdreven drang om zorg te stan Read More

Dit artikel bestudeert in hoeverre werkgevers in de ziekenhuiszorg de duurzame inzetbaarheid van medewerkers kunnen stimuleren en welke uitkomsten dit vervolgens oplevert. Duurzame inzetbaarheid is een relevant streven voor zorgwerknemers en -organisaties in het algemeen, aangezien de turbulente context waarin zij zich bevinden de capaciteiten van werknemers onder druk zet. Gebruikmakend van een surv Read More

Samenwerking in netwerken van organisaties (gemeente, zorg- en welzijnsorganisaties, woningcorporaties, wijkverenigingen) wordt steeds belangrijker voor het organiseren van de zorg in Nederland. Echter, het is niet steeds even helder of samenwerking in netwerken daadwerkelijk bijdraagt aan de kwaliteit van de zorg en de kwaliteit van de arbeid. Dit artikel biedt een systeemtheoretisch diagnostisch denkkader om Read More

Vlaanderen zocht de afgelopen drie jaar naar vernieuwende oplossingen voor de uitdagingen in de ouderenzorg. Daarom faciliteerde het Vlaamse zorgproeftuinprogramma 23 zorginnovaties. Het doel was om samen met eindgebruikers nieuwe zorgconcepten te creëren en die ook in de praktijk te toetsen. Uit de literatuur weten we dat in proeftuinprogramma's doorgaans weinig aandacht is voor arbeids- en organisatievraagstuk Read More

Dit artikel beschrijft een kwalitatief exploratief onderzoek naar de toepassing van Value Based Healthcare (VBHC) in de Nederlandse zorgpraktijk. Daarbij focussen we op randvoorwaarden van VBHC en het effect van de methodiek op de rol van zorgprofessionals (N = 22 interviews). De resultaten laten zien dat de definitie en de toepassing van VBHC verschilt per specifieke zorgcontext en dat vier randvoorwaarden cruci Read More

Op de International Labour Process Conference te Amsterdam in 2007 trof ik mijn oude bekende Per Sederblad uit het Zweedse Malmö. Al snel kwam het gesprek op lopend onderzoek, en ik vertelde Per dat ik bezig was met 'lean in de zorg'. Zijn spontane reactie was iets in de trant van: 'Isn't that horrible?' Hij redeneerde vanuit ervaringen in de jaren 1990, toen lean op grote schaal werd verward met organisatorische an Read More

Ziekenhuizen gebruiken in toenemende mate feedback over kwaliteitsindicatoren als instrument om de zorgkwaliteit te verbeteren. De onderliggende aanname is dat feedback over kwaliteitsindicatoren aan verpleegkundigen hen in staat stelt om hun eigen (manier van) werk(en) te beoordelen en aan te passen. Echter, een sterke focus op enkel kwantitatief meetbare kwaliteitsindicatoren kan ook een vervreemdend Read More