Interprofessionele samenwerking tussen leraren en jeugdhulpverleners op school en de relatie met leraar competenties. Een verkenning van de perceptie van professionals. | Amsterdam University Press Journals Online
2004
Volume 43, Issue 2
  • ISSN: 1567-7109
  • E-ISSN: 2468-1652

Abstract

Samenvatting

Het is van groot maatschappelijk belang om leerlingen goed te ondersteunen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling en hen gelijke kansen te bieden. Meer en betere samenwerking tussen onderwijs- en jeugdhulpprofessionals, als preventieve benadering om zwaardere problemen te voorkomen, kan hieraan bijdragen. Uit de evaluatie van Passend onderwijs blijkt dat er veel gedragsproblematiek op scholen voorkomt, terwijl de deskundigheid van leraren op het gebied van omgaan met gedrag nog niet voldoende is en de samenwerking met jeugdhulp niet goed van de grond komt. In deze exploratieve studie wordt middels een vragenlijstonderzoek en aanvullende interviews de samenwerking tussen leraren en jeugdhulpverleners en de relatie tussen interprofessionele samenwerking en de competenties van leraren onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd op drie basisscholen, drie scholen voor speciaal onderwijs en twee scholen voor voortgezet onderwijs. Het theoretisch kader is gebaseerd op de modellen van interprofessionele samenwerking van Laura Bronstein en Sanne Rumping. De resultaten laten zien dat leraren in alle schooltypen openstaan voor samenwerking. Leraren geven aan dat ze beter worden in het lesgeven over ‘lastige thema’s’ en moeilijk gedrag van individuele leerlingen beter leren interpreteren wanneer ze langere tijd in de praktijk met jeugdhulpverleners samenwerken. Ook blijken leraren die zich reeds competent voelen in de omgang met leerlingen en met hun gezin/netwerk (meest in het speciaal onderwijs) meer belang te hechten aan het verder ontwikkelen van die competenties dan leraren die zich minder competent voelen (meest in het voortgezet onderwijs). Leraren die veel onderlinge afhankelijkheid in de samenwerking ervaren en veel reflecteren op het proces (meest in primair en speciaal onderwijs) voelen zich meer competent in het omgaan met het gezin en netwerk van hun leerlingen dan leraren die minder onderlinge afhankelijkheid ervaren (in het meest voortgezet onderwijs).

Loading

Article metrics loading...

/content/journals/10.5117/PED2023.2.002.LEEN
2023-12-01
2024-04-29
Loading full text...

Full text loading...

/deliver/fulltext/15677109/43/2/PED2023.2.002.LEEN.html?itemId=/content/journals/10.5117/PED2023.2.002.LEEN&mimeType=html&fmt=ahah

References

  1. Baker, T. L. (1994). Doing Social Research (2nd ed.). New York: McGraw-Hill Inc.
    [Google Scholar]
  2. Barrett, S., Eber, L., Perales, K., & Pohlman, K. (2018). Fact Sheet Interconnected Systems Framework 101: An Introduction. Mental Health Technology Transfer Center Network. Geraadpleegd op https://mhttcnetwork.org/sites/default/files/2020-03/Interconnected-Systems-Framework-101-Fact-Sheet.pdf
    [Google Scholar]
  3. Buttner, S., Pijl, S. J., Bijstra, J., & Van den Bosch, E. (2015). Personality traits of expert teachers of students with behavioral problems: a review and classification of the literature. The Australian Educational Researcher, 42,461-481. doi: 10.1007/s13384-015-0176-1
    [Google Scholar]
  4. Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. New York: Sage.
    [Google Scholar]
  5. Bronstein, L.R. (2003). A model for interdisciplinary collaboration. Social Work, 48 (3), 297-306.
    [Google Scholar]
  6. De Boer, A. A. (2020). Evaluatie passend onderwijs. Sectorrapport speciaal onderwijs. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen.
    [Google Scholar]
  7. Doornenbal, J. (2017). A place for every child: inclusion as a community school’s task. In Harris, A. & Jones, M.J. (Eds.) The Dutch Way. Teach, learn and lead the Dutch way. (pp. 69-82). Helmond: Onderwijs maak je samen/ de Brink Foundation.
    [Google Scholar]
  8. Doornenbal, J., Fukkink, R., Van Yperen, T., Balledux, M., Spoelstra, J., & Van Verseveld, M. (2017). Inclusie door interprofessionele samenwerking: resultaten van de proeftuinen van PACT. PACT/Kinderopvangfonds. Geraadpleegd op http://www.pedagogischpact.nl
    [Google Scholar]
  9. Friedman, I. A. (2003). Self-efficacy and burnout in teaching: The importance of interpersonal-relations efficacy. Social Psychology of Education, 6, 191-215. doi: 10.1023/A:1024723124467
    [Google Scholar]
  10. Graham, A., Phelps, R., Maddison, C., & Fitzgerald, R. (2011). Supporting children’s mental health in schools: teacher views. Teachers and Teaching, 17 (4), 479-496. doi: 10.1080/13540602.2011.580525
    [Google Scholar]
  11. Heim, M., & Weijers, S. (2018). Basisondersteuning in passendonderwijs. Verschillen tussen scholen en samenwerkingsverbanden en de (on)wenselijkheid van een landelijke norm voor basisondersteuning. Amsterdam/Utrecht: Kohnstamm Instituut/Oberon.
    [Google Scholar]
  12. Hesjedal, E., Hetland, H., & Iversen, A.C. (2015). Interprofessional collaboration: self-reported successful collaboration by teachers and social workers in multidisciplinary teams. Child & Family Social Work, 20, 437-445.
    [Google Scholar]
  13. Kern, L., Weist, M.D., Mathur, S.R., & Barber, B.R. (2022). Empowering School Staff to Implement Effective School Mental Health Services. Behavioral Disorders, 47 (3), 207-219. doi:10.1177/01987429211030860
    [Google Scholar]
  14. Kopcha, T.J., & Sullivan, H. (2007). Self-Presentation Bias in Surveys of Teachers’ Educational Technology Practices. Educational Technology Research and Development, 55 (6), 627-646. doi:10.1007/s11423-006-9011-8
    [Google Scholar]
  15. Inspectie van het Onderwijs (2019). Veranderingen samenstelling leerlingenpopulatie speciaal onderwijs 2014-2018. Den Haag: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
    [Google Scholar]
  16. Lane, K. L., Wehby, J., & Barton-Arwood, S. M. (2005). Students with and at risk for emotional and behavioral disorders: Meeting their social and academic needs. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 49(2), 6–9.
    [Google Scholar]
  17. Ledoux, G., Smeets, E., & Weijers, D. (2019). Monitor scholen. Passend onderwijs in het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
    [Google Scholar]
  18. Ledoux, G., & Waslander, S. (2020). Evaluatie passend onderwijs. Eindrapport Mei 2020. Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
    [Google Scholar]
  19. Leenders, H., De Jong, J., Monfrance, M., & Haelermans, C. (2019). Building strong parent - teacher relationships in primary education: the challenge of two-way communication. Cambridge Journal of Education. doi: 10.1080/0305764X.2019.1566442
    [Google Scholar]
  20. Leenders, H., De Jong, J., Monfrance, M., & Haelermans, C. (2021). Samenwerken met ouders van zorgleerlingen. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 60 (6), 269-282.
    [Google Scholar]
  21. Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry (Vol. 75). New York: Sage.
    [Google Scholar]
  22. Mellin, E.A., Bronstein, L.R., Anderson-Butcher, D., Ball, A., & Green, J. (2011). Measuring interprofessional team collaboration in expanded school mental health: Model refinement and scale development. Journal of Interprofessional Care, 24(5), 1-10.
    [Google Scholar]
  23. Mellin, E.A., Taylor, L., & Weist, M.D. (2013). The expanded School Mental Health Collaboration Instrument [School Version]: Development and Initial Psychometrics. School Mental Health. A multidisciplinary Research and Practice Journal. doi: 10.1007/s12310-013-9112-6
    [Google Scholar]
  24. Nederlands Jeugd Instituut (juni2020). Leren van kennisontwikkeling vanuit meervoudig perspectief. Een bijdrage van het NJi, kennispartner Met Andere Ogen. In: Coalitie onderwijs-zorg-jeugd (Eds.). Midterm Voortgangsrapportage Met Andere Ogen (pp. 76-82). Den Haag: Coalitie onderwijs-zorg-jeugd. Geraadpleegd op https://www.aanpakmetandereogen.nl/media/filer_public/9b/03/9b03952e-99c1-468f-aff3-a9d73b5ce079/midterm_met_andere_ogen_31_def.pdf
    [Google Scholar]
  25. Onderwijscoöperatie (2016). Herijking bekwaamheidseisen leraar. Utrecht: Onderwijscoöperatie.
    [Google Scholar]
  26. Peeters, R., Zunderdorp, M., Lamers, M., & RatsE. (2018). Met andere ogen. Den Haag: coalitie onderwijs-zorg-jeugd.
    [Google Scholar]
  27. Rumping, S., Boendermaker, L., & De Ruyter, D. (2018). Stimulating interdisciplinary collaboration among youth social workers: A scoping review. Health and Social Care in the Community, (27)2, 293-305. doi: 10.1111/hsc.12589
    [Google Scholar]
  28. Rumping, S., Manders, W.A., & Metz, J.W. (2021). Collaboration of Youth Social Work Professionals with Volunteers, Parents and Other Professionals. Voluntas. doi: 10.1007/s11266-021-00368-0
    [Google Scholar]
  29. Schouten, E., J.Poell, Deen, C., & FafieanieV. (2019). Verrassend passend. Passend onderwijs in de praktijk; special onderwijs-jeugd. Utrecht: Steunpunt Passend Onderwijs /PO-VO Raad.
    [Google Scholar]
  30. Sennet, R. (2012). Together. The rituals, pleasures and politics of cooperation. New Haven: Yale University Press.
    [Google Scholar]
  31. Severiens, S. (2021). Masterclass gelijke kansen – professionalisering in het onderwijs en de jeugdzorghulp. Congres Jeugd In Onderzoek, 2021. Geraadpleegd op https://jeugdinonderzoek.nl/verslag-2021/
    [Google Scholar]
  32. Smeets, E., & Veen, D. van (2018). Samenwerking tussen onderwijs, gemeenten en jeugdhulp. Onderzoek naar succesfactoren in praktijkvoorbeelden. Nijmegen/Zwolle: KBA Nijmegen/Hogeschool Windesheim/ NCOJ.
    [Google Scholar]
  33. Splett, J.W., Perales, K., Halliday-Boykins, C.A., Gilchrest, C.E., Gibson, N., & Weist, M.D. (2017). Best Practices for Teaming and Collaboration in the Interconnected Systems Framework, Journal of Applied School Psychology, 33 (4), 347-368. doi:10.1080/15377903.2017.1328625
    [Google Scholar]
  34. Van Alten, J., Berger, M., Derksen, K., & Rondeel, M. (2017). Competentieprofiel hbo jeugd- en gezinsprofessional. Utrecht: BPSW.
    [Google Scholar]
  35. Van den Brink, F., & Tick, N.T. (2020). De uitdaging van een complexe diversiteit: Moeilijk leerlinggedrag, handelingsverlegenheid en emotionele uitputting bij leerkrachten in het speciaal (basis)onderwijs. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 59 (6), 279 – 293.
    [Google Scholar]
  36. Van Grinsven, V., & Van der Woud, L. (2016). Rapportage Onderzoek passend onderwijs. Utrecht: DUO Onderwijsonderzoek.
    [Google Scholar]
  37. Zee, M., Jong, P. F., & Koomen, H. M. (2017). From externalizing student behavior to student-specific teacher self-efficacy: The role of teacher-perceived conflict and closeness in the student-teacher relationship. Contemporary Educational Psychology, 3, 37-50.
    [Google Scholar]
http://instance.metastore.ingenta.com/content/journals/10.5117/PED2023.2.002.LEEN
Loading
/content/journals/10.5117/PED2023.2.002.LEEN
Loading

Data & Media loading...

This is a required field
Please enter a valid email address
Approval was a Success
Invalid data
An Error Occurred
Approval was partially successful, following selected items could not be processed due to error