Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken - Volume 41, Issue 1, 2025

De afgelopen jaren heeft betaald deeltijdwerk in de bijstand onder beleidsmakers meer aandacht gekregen, mede door de beperkte mogelijkheden voor veel bijstandsgerechtigden om volledig uit te stromen. Maar er is weinig onderzoek gedaan naar de beweegredenen van bijstandsgerechtigden om in deeltijd betaald werk te verrichten en de waarden die zij daarbij afwegen. In dit artikel geven we meer inzicht in de waarden die bijstandsgerechtigden afwegen om wel of niet in deeltijd betaald werk te verrichten in de bijstand. Dat doen we op basis van 31 kwalitatieve semigestructureerde interviews met bijstandsgerechtigden. De resultaten laten zien dat bijstandsgerechtigden verschillende intrinsieke en extrinsieke waarden tegen elkaar afwegen en dat het spanningsveld tussen die waarden de stap naar deeltijdwerk of uitstroom kan bemoeilijken. Deeltijdwerk in de bijstand heeft de potentie om een waardevol alternatief te vormen voor volledige uitstroom en bijstandsgerechtigden te helpen op weg naar uitstroom. Maar die potentie wordt nu niet volledig benut door de beperkte aandacht voor inkomenszekerheid en zinvolle werkinhoud in het beleidsdebat.

Vrouwen werken vaker deeltijds dan mannen. Dit artikel onderzoekt in hoeverre die keuze vrijwillig is of eerder noodgedwongen. Op basis van de literatuur worden elementen die de keuze voor deeltijds werk beïnvloeden en de precariteitsrisico’s ervan besproken. Een conceptueel model vormt de basis voor het empirisch onderzoek. Interviews met vrouwen in detailhandel, schoonmaak en woonzorgcentra brengen de keuze en gevolgen van deeltijds werk in kaart. De resultaten tonen aan dat individuele en structurele beperkingen, zoals persoonlijke omstandigheden, een zwakke arbeidsmarktpositie en een gebrek aan voltijdse opties, een rol spelen. De studie wijst ook op gevolgen als financiële onzekerheid, beperkte doorgroeimogelijkheden en gezondheidsproblemen. Door het perspectief van werknemers centraal te stellen, biedt het onderzoek meer inzicht in de complexiteit van deeltijds werk en stelt het de gangbare definitie van onvrijwillig deeltijds werk ter discussie.

In dit artikel vragen we ons af welke invloed specifiek precair werk heeft op het desistance-proces bij jongvolwassenen die zijn veroordeeld voor high impact crime en georganiseerde criminaliteit. Methoden van dataverzameling waren gedurende een periode van twee jaar meerdere keren per maand participerend observeren in de praktijk van een re-integratieofficier, interviews, dossierstudie en reflectiegesprekken. In het artikel worden exemplarisch vier casussen nader beschreven. Kwalitatief hoogwaardige arbeid wordt gezien als trigger in het desistance-proces terwijl precaire arbeid juist wordt gezien als ook precariserend voor andere leefgebieden en als risicofactor voor persistentie in criminaliteit. Jongvolwassenen die in de criminaliteit hebben gewerkt, komen echter door hun slechte arbeidsmarktpositie vooral in aanmerking voor precair werk. We zien dat de jongvolwassenen toeleiden naar precair werk desondanks positief kan bijdragen aan het desistance-proces, als desistance-bevordering in de context van precair werk gericht is op een combinatie van transitiegerichte positieve zingeving en informeel en formeel leren.