Tijdschrift voor HRM - Volume 28, Issue 3, 2025

Er wordt vaak aangenomen dat hervormingen binnen de publieke sector hebben geleid tot veranderingen in de vereiste competenties van ambtenaren. In dit artikel onderzoeken we hoe de van ambtenaren verwachte competenties in de loop der tijd zijn veranderd door vacatures van gemeenten - gepubliceerd tussen 1980 en 2020 - te analyseren. Dit onderzoek kent vier belangrijke bevindingen. Ten eerste wijzen onze resultaten op een toename van het aantal vereiste competenties in vacatures in de loop van de tijd, evenals een verzwaring van het vereiste opleidingsniveau. Ten tweede laten de resultaten zien dat hervormingen binnen de publieke sector worden weerspiegeld in de vereiste competenties van ambtenaren. Aanvankelijk werden meer traditionele competenties gevraagd, gevolgd door een verschuiving naar bedrijfsmatig gerelateerde competenties en recentelijk naar netwerkgerelateerde competenties. Ten derde zijn de competenties die verbonden zijn met de verschillende perspectieven op het functioneren van de overheid allemaal toegenomen tussen 1980 en 2020, wat een gelaagdheid aan overheidsperspectieven geeft. Tot slot tonen we, door het gebruik van een kwalitatieve benadering, het belang aan van competenties die van een context worden voorzien, aangezien dit een beter begrip geeft van wat er van sollicitanten wordt gevraagd. Dit artikel sluit af met aanbevelingen voor HR met betrekking tot werving en selectie.

Een integrale aanpak voor gezondheidsbevordering op het werk, met activiteiten gericht op zowel het individu als de organisatie, is veelbelovend voor het bevorderen van de leefstijl van medewerkers. Met subsidie van ZonMW hebben het RIVM en de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) een integrale aanpak voor gezondheidsbevordering op het werk (Lombardy Workplace Health Promotion Network, beoordeeld als Europese Good Practice), aangepast naar de Nederlandse werkcontext en geëvalueerd. Deze aangepaste integrale aanpak bestond uit een catalogus met activiteiten en een implementatieplan. In dit artikel worden diverse factoren die een rol spelen bij de implementatie van deze aangepaste integrale aanpak beschreven. Dit wordt gedaan op basis van de ervaringen van medewerkers, HR-professionals en leidinggevenden. Zo bleek het oprichten van een werkgroep met medewerkers, HR-professionals en leidinggevenden bevorderend voor een succesvolle implementatie. Ook een actieve rol c.q. ondersteuning van hoger management bleek van belang te zijn. Een gebrek aan tijd om deel te nemen aan activiteiten of om deze te implementeren, het ontbreken van beleid rondom gezondheidsbevordering en een organisatorische cultuur waarin aandacht voor leefstijl nog niet de standaard is, waren factoren die implementatie belemmerden. Ondanks de uitdagingen met de implementatie was de werkgroep enthousiast over de integrale aanpak, waarbij meer tijd en ander beleid essentieel lijken te zijn voor succesvolle implementatie.

Met historisch lage werkloosheidscijfers kijken Europese beleidsmakers steeds vaker naar migrantenvrouwen om arbeidstekorten op te vangen. Activeringsbeleid leidt deze vrouwen vaak naar sectoren waar de vraag groot is, zoals huishoudelijk werk en de zorg. Postkoloniaal feministisch onderzoek bekritiseert dit beleid, omdat het een globale zorgketen in stand houdt: middenklassevrouwen schuiven hun huishoudelijke- en zorgtaken door naar onderbetaalde migrantenvrouwen, waardoor structurele onderdrukking niet verdwijnt, maar gewoon wordt verlegd. Deze studie onderzoekt hoe koloniale machtsverhoudingen niet alleen verweven zijn in activeringsbeleid, maar ook in de dagelijkse praktijk van activeringsprogramma’s. Via een etnografische benadering wordt duidelijk hoe koloniale representaties de interacties binnen deze programma’s beïnvloeden. De bevindingen tonen aan dat maatschappelijk werkers, vertrekkend vanuit een victimiserend discours, legitimeren dat migrantenvrouwen worden doorverwezen naar laagbetaalde jobs onder het mom van emancipatie. Dit beperkt echter hun handelingsvermogen, onderdrukt hun competenties en fnuikt hun ambities. In plaats van integratie te bevorderen, versterken activeringsbeleid en -programma’s zo bestaande machtsstructuren en dragen ze bij aan de gender- en raciale marginalisering op de arbeidsmarkt.